تا رهی از فکر و وسواس و حیل ** بی عقال این عقل در رقص‌الجمل
So that thou wilt be delivered from thought and anxiety and expedients, (whilst) this intellect (moves) unshackled at the camel's ambling pace.
انبیا چون جنس روحند و ملک ** مر ملک را جذب کردند از فلک
Since the prophets are homogeneous with spirit and angel, they drew angels from heaven.
باد جنس آتش است و یار او ** که بود آهنگ هر دو بر علو
Wind (air) is the congener and friend of fire, for the tendency of both is upward.
چون ببندی تو سر کوزه‌ی تهی ** در میان حوض یا جویی نهی
When you stop the mouth of an empty pot and put it in a tank or river,
تا قیامت آن فرو ناید به پست ** که دلش خالیست و در وی باد هست2700
It will not sink till the Resurrection, for its heart (interior) is void and there is (nothing but) wind (air) in it.
میل بادش چون سوی بالا بود ** ظرف خود را هم سوی بالا کشد
Since the desire of the wind (confined) in it is (to move) upward, it draws upward also the vessel containing it.
باز آن جانها که جنس انبیاست ** سوی‌ایشان کش کشان چون سایه‌هاست
Again, the spirits that are homogeneous with the prophets are moving gradually, like shadows, towards them,
زانک عقلش غالبست و بی ز شک ** عقل جنس آمد به خلقت با ملک
Because its (such a spirit's) intelligence is predominant; and beyond doubt the intelligence is homogeneous in nature with the angel;
وان هوای نفس غالب بر عدو ** نفس جنس اسفل آمد شد بدو
While in the enemy (of God) the carnal soul's concupiscence is predominant: the carnal soul is homogeneous with the lowest (of the low) and goes to it.
بود قبطی جنس فرعون ذمیم ** بود سبطی جنس موسی کلیم2705
The Egyptian was a congener of the reprobate Pharaoh; the Israelite was a congener of Moses, the Kalím.