English    Türkçe    فارسی   

5
3750-3774

  • آمد آن یک در تفحص در پیش  ** دید کافر را به بالای ویش  3750
  • One of them went after him to investigate: he found the infidel on the top of him (the Súfí),
  • هم‌چو نر بالای ماده وآن اسیر  ** هم‌چو شیری خفته بالای فقیر 
  • Tanquam mas super femina, and the infidel couching upon the dervish like a lion. [Like a male upon a female, and the infidel [sic: prisoner] couching upon the dervish like a lion.]
  • دستها بسته همی‌خایید او  ** از سر استیز صوفی را گلو 
  • With his hands tied, he was gnawing the Súfí's throat in obstinate strife.
  • گبر می‌خایید با دندان گلوش  ** صوفی افتاده به زیر و رفته هوش 
  • The infidel was gnawing his throat with his teeth: the Súfí lay beneath, senseless.
  • دست‌بسته گبر و هم‌چون گربه‌ای  ** خسته کرده حلق او بی‌حربه‌ای 
  • The pinioned infidel, (fierce) as a cat, had wounded his throat without (using) a lance.
  • نیم کشتش کرده با دندان اسیر  ** ریش او پر خون ز حلق آن فقیر  3755
  • The prisoner had half-killed him with his teeth: his beard was soaked in blood from the throat of the dervish.
  • هم‌چو تو کز دست نفس بسته دست  ** هم‌چو آن صوفی شدی بی‌خویش و پست 
  • (This is) like you, who under the violence of your pinioned fleshly soul have become as senseless and abject as that Súfí.
  • ای شده عاجز ز تلی کیش تو  ** صد هزاران کوهها در پیش تو 
  • O you whose religion is incapable of (climbing) a single hillock, there are a hundred thousand mountains in front of you.
  • زین قدر خرپشته مردی از شکوه  ** چون روی بر عقبه‌های هم‌چو کوه 
  • You are dead with fear of a ridge of this (small) size: how will you climb up precipices (big) as a mountain?
  • غازیان کشتند کافر را بتیغ  ** هم در آن ساعت ز حمیت بی‌دریغ 
  • The warriors, (moved) by (religious) zeal, at that very instant ruthlessly put the infidel to the sword.
  • بر رخ صوفی زدند آب و گلاب  ** تا به هوش آید ز بی‌خویشی و خواب  3760
  • They sprinkled water and rose-water on the face of the Súfí, that he might recover from his unconsciousness and the sleep (of his senses).
  • چون به خویش آمد بدید آن قوم را  ** پس بپرسیدند چون بد ماجرا 
  • When he came to himself, he saw the party (of soldiers), and they asked him how it had happened,
  • الله الله این چه حالست ای عزیز  ** این چنین بی‌هوش گشتی از چه چیز 
  • (Saying), “God! God! what is the matter, O worshipful one? By what thing wert thou made so senseless?
  • از اسیر نیم‌کشت بسته‌دست  ** این چنین بی‌هوش افتادی و پست 
  • Was a half-killed pinioned infidel the cause of thy falling into such a senseless and abject plight?”
  • گفت چون قصد سرش کردم به خشم  ** طرفه در من بنگرید آن شوخ‌چشم 
  • He replied, “When I attempted (to cut off) his head in anger, the impudent fellow looked at me queerly.
  • چشم را وا کرد پهن او سوی من  ** چشم گردانید و شد هوشم ز تن  3765
  • He opened his eyes wide at me: he rolled his eyes, and consciousness vanished from my body.
  • گردش چشمش مرا لشکر نمود  ** من ندانم گفت چون پر هول بود 
  • The rolling of his eyes seemed to me an army: I cannot describe how terrible it was.
  • قصه کوته کن کزان چشم این چنین  ** رفتم از خود اوفتادم بر زمین 
  • (Let me) cut the story short: from (fright at) those eyes I became so beside myself and fell to the ground.”
  • نصیحت مبارزان او را کی با این دل و زهره کی تو داری کی از کلابیسه شدن چشم کافر اسیری دست بسته بیهوش شوی و دشنه از دست بیفتد زنهار زنهار ملازم مطبخ خانقاه باش و سوی پیکار مرو تا رسوا نشوی 
  • How the champions (of Islam) counselled him, saying, “Since thou hast so little heart (courage) and stomach (pluck) that thou art made senseless by the rolling of a captive and pinioned infidel's eyes, so that the dagger drops from thy hand, take heed, take heed! Keep to the kitchen of the Súfí convent and do not go to battle lest thou incur public disgrace!”
  • قوم گفتندش به پیکار و نبرد  ** با چنین زهره که تو داری مگرد 
  • The party (of soldiers) said to him, “With such a stomach as thou hast, do not approach the (field of) battle and war.
  • چون ز چشم آن اسیر بسته‌دست  ** غرقه گشتی کشتی تو در شکست 
  • Since thou wert sunk and thy ship wrecked by the eye of that pinioned prisoner,
  • پس میان حمله‌ی شیران نر  ** که بود با تیغشان چون گوی سر  3770
  • How, then, amidst the onset of the fierce lions (champions), to whose swords the head (of an enemy) is like a ball,
  • کی توانی کرد در خون آشنا  ** چون نه‌ای با جنگ مردان آشنا 
  • Canst thou swim in blood, when thou art not familiar with the warfare of (brave) men?—
  • که ز طاقاطاق گردنها زدن  ** طاق‌طاق جامه کوبان ممتهن 
  • For the pounding noise made by fullers is banal in comparison with the clang of (swords when) smiting necks (on the battle-field).
  • بس تن بی‌سر که دارد اضطراب  ** بس سر بی‌تن به خون بر چون حباب 
  • (There thou wilt see) many a headless body that is (still) quivering, many a bodiless head (floating) on blood, like bubbles.
  • زیر دست و پای اسپان در غزا  ** صد فنا کن غرقه گشته در فنا 
  • In war, hundreds of death-dealing (heroes) are drowned under the legs of the horses in (a sea of) death.