English    Türkçe    فارسی   

6
2722-2746

  • چون ببینی بر لب جو سبزه مست  ** پس بدان از دور که آنجا آب هست 
  • When you see that verdure is fresh on the river-brim, then (you may) know (even) from afar that water is there.

  • گفت سیماهم وجوه کردگار  ** که بود غماز باران سبزه‌زار 
  • The Maker hath said, “Their mark is (on) their faces,” for the verdant orchard tells a tale of rain.

  • گر ببارد شب نبیند هیچ کس  ** که بود در خواب هر نفس و نفس 
  • If it rains during the night, no one sees (the rain), for (then) every soul and breath is asleep;

  • تازگی هر گلستان جمیل  ** هست بر باران پنهانی دلیل  2725
  • (But) the freshness of every beauteous rose-garden is (clear) evidence of the rain (that was) hidden (from view).

  • ای اخی من خاکیم تو آبیی  ** لیک شاه رحمت و وهابیی 
  • (The mouse said), “O comrade, I am of the earth, thou art of the water; but thou art the king of mercy and munificence.

  • آن‌چنان کن از عطا و از قسم  ** که گه و بی‌گه به خدمت می‌رسم 
  • By way of (conferring) bounty and dispensing (favour) so act that I may attain to (the privilege of) serving thee early and late.

  • بر لب جو من به جان می‌خوانمت  ** می‌نبینم از اجابت مرحمت 
  • I am always calling thee on the river-bank with (all) my soul, (but) I never experience the mercy of response.

  • آمدن در آب بر من بسته شد  ** زانک ترکیبم ز خاکی رسته شد 
  • Entrance into the water is barred against me because my (bodily) frame has grown from a piece of earth.

  • یا رسولی یا نشانی کن مدد  ** تا ترا از بانگ من آگه کند  2730
  • Use the aid either of a messenger or a token to make thee aware of my (piteous) cry.”

  • بحث کردند اندرین کار آن دو یار  ** آخر آن بحث آن آمد قرار 
  • The two friends debated on this (matter): at the close of the debate it was settled

  • که به دست آرند یک رشته‌ی دراز  ** تا ز جذب رشته گردد کشف راز 
  • That they should procure a long string, in order that by pulling the string the secret should be revealed.

  • یک سری بر پای این بنده‌ی دوتو  ** بست باید دیگرش بر پای تو 
  • (The mouse said), “One end must be tied to the foot of this slave (who is bent) double, and the other (end) to thy foot,

  • تا به هم آییم زین فن ما دو تن  ** اندر آمیزیم چون جان با بدن 
  • That by this device we two persons may come together and mingle as the soul with the body.”

  • هست تن چون ریسمان بر پای جان  ** می‌کشاند بر زمینش ز آسمان  2735
  • The body is like a string (tied) on the foot of the soul, drawing it (down) from Heaven to earth.

  • چغز جان در آب خواب بیهشی  ** رسته از موش تن آید در خوشی 
  • When the frog-like soul escapes from the mouse-like body into the water, (which is) the sleep of unconsciousness, it enters into a happy state;

  • موش تن زان ریسمان بازش کشد  ** چند تلخی زین کشش جان می‌چشد 
  • (But) the mouse-like body pulls it back with that string: how much bitterness does the soul taste from this pulling!

  • گر نبودی جذب موش گنده‌مغز  ** عیش‌ها کردی درون آب چغز 
  • Were it not for the pulling of the scatter-brained mouse, the frog would have enjoyed himself in the water.

  • باقیش چون روز برخیزی ز خواب  ** بشنوی از نوربخش آفتاب 
  • You will hear the rest of it from the light-giving (illumination) of the Sun when you rise from slumber on the Day (of Resurrection).

  • یک سر رشته گره بر پای من  ** زان سر دیگر تو پا بر عقده زن  2740
  • (The mouse said), “Knot one end of the string on my foot and the other end on thine,

  • تا توانم من درین خشکی کشید  ** مر ترا نک شد سر رشته پدید 
  • That I may be able to pull thee to this dry land: lo, the end of the string (the object of my plan) is (now) clear (to thee).”

  • تلخ آمد بر دل چغز این حدیث  ** که مرا در عقده آرد این خبیث 
  • This news (proposal) was disagreeable to the heart of the frog, (who thought to himself), “This wicked fellow will bring me into a tangle.”

  • هر کراهت در دل مرد بهی  ** چون در آید از فنی نبود تهی 
  • Whenever a feeling of repugnance comes into the heart of a good man, ’tis not devoid of some significance.

  • وصف حق دان آن فراست را نه وهم  ** نور دل از لوح کل کردست فهم 
  • Deem that (intuitive) sagacity to be a Divine attribute, not a (vain) suspicion: the light of the heart has apprehended (by intuitive perception) from the Universal Tablet.

  • امتناع پیل از سیران ببیت  ** با جد آن پیلبان و بانگ هیت  2745
  • (For example) the refusal of the Elephant to march against the House (of Allah) notwithstanding the driver's efforts and cries of “Come on!”

  • جانب کعبه نرفتی پای پیل  ** با همه لت نه کثیر و نه قلیل 
  • In spite of all blows the Elephant's feet would not move, either much or little, towards the Ka‘ba.