English    Türkçe    فارسی   

6
4142-4166

  • چند بر عمیا دوانی اسپ را  ** باید استا پیشه را و کسپ را 
  • How long wilt thou gallop blindly? For (learning) a trade and business one needs a master.
  • خویشتن رسوا مکن در شهر چین  ** عاقلی جو خویش از وی در مچین 
  • Do not disgrace thyself in the capital of China: seek a sage and do not separate thyself from him.
  • آن چه گوید آن فلاطون زمان  ** هین هوا بگار و رو بر وفق آن 
  • Hark, whatever the Plato of the age bids thee do, give up thy self-will and act in accordance with that (counsel).
  • جمله می‌گویند اندر چین به جد  ** بهر شاه خویشتن که لم یلد  4145
  • All (who dwell) in China are saying in zeal for (the glory of) their King, “He begetteth not.
  • شاه ما خود هیچ فرزندی نزاد  ** بلک سوی خویش زن را ره نداد 
  • Never in sooth has our King begotten a child; nay, he has not allowed a woman to approach him.”
  • هر که از شاهان ازین نوعش بگفت  ** گردنش با تیغ بران کرد جفت 
  • When any king says of him something of this sort, he weds his (traducer's) neck to the cutting scimitar.
  • شاه گوید چونک گفتی این مقال  ** یا بکن ثابت که دارم من عیال 
  • The King says (to such an one), “Since thou hast spoken these words, either prove that I have a wife and family—
  • مر مرا دختر اگر ثابت کنی  ** یافتی از تیغ تیزم آمنی 
  • And if thou prove that I have a daughter, thou art safe from my keen sword—
  • ورنه بی شک  من  ببرم حلق تو ** بر کشم از صوفی جان دلق تو 4150
  • Or else without any doubt I will cut thy throat: I will tear the mantle (thy body) off the Súfí, thy spirit.
  • سر نخواهی برد هیچ از تیغ تو ** ای بگفته لاف کذب آمیغ تو
  • Thou wilt never save thy head from the sword, O thou that hast spoken vain and lying words!
  • بنگر ای از جهل گفته ناحقی  ** پر ز سرهای بریده خندقی 
  • O thou that hast foolishly spoken an untruth, behold a moat full of severed heads!—
  • خندقی از قعر خندق تا گلو  ** پر ز سرهای بریده زین غلو 
  • A moat filled from its bottom to its mouth with heads severed on account of this enormity.
  • جمله اندر کار این دعوی شدند  ** گردن خود را بدین دعوی زدند 
  • All have been sacrificed to this (false) assertion: they have beheaded themselves with this assertion.
  • هان ببین این را به چشم اعتبار  ** این چنین دعوی میندیش و میار  4155
  • Beware! Regard this with a heedful eye: do not conceive or utter such an assertion!”
  • تلخ خواهی کرد بر ما عمر ما  ** کی برین می‌دارد ای دادر ترا 
  • (The two princes said), “Thou wilt make our lives bitter to us: who is inducing thee to (act like) this, O brother?
  • گر رود صد سال آنک آگاه نیست  ** بر عما آن از حساب راه نیست 
  • If one who is ignorant should journey a hundred years in blindness, that is not reckoned as a journey.
  • بی‌سلاحی در مرو در معرکه  ** هم‌چو بی‌باکان مرو در تهلکه 
  • Do not go into battle unarmed, do not go recklessly into destruction.”
  • این همه گفتند و گفت آن ناصبور  ** که مرا زین گفته‌ها آید نفور 
  • They said all this (to him), but the impatient (prince) replied, “These words (of warning) inspire me with repugnance.
  • سینه پر آتش مرا چون منقل است  ** کشت کامل گشت وقت منجل است  4160
  • My bosom is full of fire, like a brazier: the crop is ripe, ’tis time for the sickle.
  • صدر را صبری بد اکنون آن نماد  ** بر مقام صبر عشق آتش نشاند 
  • There was a (great) fortitude in my breast, (but) now it is no more: Love has set fire to the dwelling-place of fortitude.
  • صبر من مرد آن شبی که عشق زاد  ** درگذشت او حاضران را عمر باد 
  • My fortitude died on the night when Love was born: it has passed away—long live those who are present!
  • ای محدث از خطاب و از خطوب  ** زان گذشتم آهن سردی مکوب 
  • O thou that tellest (me) of (a stern) rebuke (from the King) and (terrible) punishments, I have passed beyond (all) that: do not beat a piece of cold iron!
  • سرنگونم هی رها کن پای من  ** فهم کو در جمله‌ی اجزای من 
  • I am (rushing) headlong: hey, let go my feet! Where in all my limbs is (any) understanding?
  • اشترم من تا توانم می‌کشم  ** چون فتادم زار با کشتن خوشم  4165
  • I am (like) a camel: I carry (my load) as long as I can, (but) when I fall down exhausted, I am glad to be killed.
  • پر سر مقطوع اگر صد خندق است  ** پیش درد من مزاج مطلق است 
  • If there are a hundred moats full of severed heads, ’tis an absolute pleasantry in comparison with my anguish.