English    Türkçe    فارسی   

6
79-103

  • راکب و مرکوب در فرمان شاه  ** جسم بر درگاه وجان در بارگاه 
  • (Both) the rider and the ridden are under the authority of the King: the body is at the portal and the spirit in the audience-chamber.
  • چونک خواهد که آب آید در سبو  ** شاه گوید جیش جان را که ارکبوا  80
  • When the King desires the water to come into the pitcher, He says to the spirit-army, “Ride!”
  • باز جانها را چو خواند در علو  ** بانگ آید از نقیبان که انزلوا 
  • Again, when He calls the spirit aloft, there comes from the overseers the cry, “Dismount!”
  • بعد ازین باریک خواهد شد سخن  ** کم کن آتش هیزمش افزون مکن 
  • The discourse, (if continued) after this (point), will become subtle: diminish the fire, do not put more faggots on it,
  • تا نجوشد دیگهای خرد زود  ** دیگ ادراکات خردست و فرود 
  • Lest the small pots boil (too) quickly: the pot of the perceptions is small and low.
  • پاک سبحانی که سیبستان کند  ** در غمام حرفشان پنهان کنند 
  • The Holy Transcendent One who makes the apple-orchard conceals them (the apples) in a mist of words.
  • زین غمام بانگ و حرف و گفت و گوی  ** پرده‌ای کز سیب ناید غیر بوی  85
  • From this mist of sound and words and talk (arises such) a screen that naught of the apple comes (into perception) save the scent.
  • باری افزون کش تو این بو را به هوش  ** تا سوی اصلت برد بگرفته گوش 
  • At least draw (inhale) this scent in greater quantity with (the nostrils of) your intelligence, that taking you by the ear it may lead you towards your origin.
  • بو نگه‌دار و بپرهیز از زکام  ** تن بپوش از باد و بود سرد عام 
  • Preserve the scent and beware of the rheum: protect your body from the cold wind (breath) and being of the vulgar,
  • تا نینداید مشامت را ز اثر  ** ای هواشان از زمستان سردتر 
  • Lest by the effect (thereof) it stop up your nose: oh, their air is colder than winter.
  • چون جمادند و فسرده و تن‌شگرف  ** می‌جهد انفاسشان از تل برف 
  • They are like lifeless matter and frozen and stout of body: their breaths issue from a snow-hill.
  • چون زمین زین برف در پوشد کفن  ** تیغ خورشید حسام‌الدین بزن  90
  • When the earth (of your being) is covered with a shroud of this snow, brandish the sunbeam-sword of Husámu’ddín.
  • هین بر آر از شرق سیف‌الله را  ** گرم کن زان شرق این درگاه را 
  • Hark, lift up the sword of Allah from the east: with (the radiance of) that east make this portal hot.
  • برف را خنجر زند آن آفتاب  ** سیلها ریزد ز کهها بر تراب 
  • That Sun smites the snow with a dagger: it causes the torrents to pour from the mountains upon the (frozen) earth,
  • زانک لا شرقیست و لا غربیست او  ** با منجم روز و شب حربیست او 
  • For it is neither of the east nor of the west: by day and by night it is at war with the astronomer,
  • که چرا جز من نجوم بی‌هدی  ** قبله کردی از لیمی و عمی 
  • Saying, “Why in thy baseness and blindness hast thou made a qibla other than me of stars that give no true guidance?
  • تا خوشت ناید مقال آن امین  ** در نبی که لا احب الا فلین  95
  • Displeasing to thee are the words of that trusty one in the Qur’án—‘I love not them that set.’
  • از قزح در پیش مه بستی کمر  ** زان همی رنجی ز وانشق القمر 
  • (Prompted) by Quzah, thou hast girt thyself (for service) before the moon: hence thou art vexed by (the sign announced in the Verse) and the moon shall be split asunder.
  • منکری این را که شمس کورت  ** شمس پیش تست اعلی‌مرتبت 
  • Thou disbelievest that the sun shall be folded up: in thy opinion the sun is of the highest degree.
  • از ستاره دیده تصریف هوا  ** ناخوشت آید اذا النجم هوی 
  • Thou deemest change of weather to be caused by the stars: thou art displeased with (the text) when the star shall fall.
  • خود مثرتر نباشد مه ز نان  ** ای بسا نان که ببرد عرق جان 
  • Verily, the moon produces no greater effect than bread: O many a loaf of bread that severs the vein of life!
  • خود مثرتر نباشد زهره زآب  ** ای بسا آبا که کرد او تن خراب  100
  • Verily, (the planet) Venus produces no greater effect than water: O many a water that has destroyed the body!
  • مهر آن در جان تست و پند دوست  ** می‌زند بر گوش تو بیرون پوست 
  • Love of those (stars) is (implanted) in thy soul, and the advice of thy friend strikes (only) on the outer skin of thy ear.
  • پند ما در تو نگیرد ای فلان  ** پند تو در ما نگیرد هم بدان 
  • (If) our advice takes no hold of thee, O great man, know that neither does thy advice take any hold of us.
  • جز مگر مفتاح خاص آید ز دوست  ** که مقالید السموات آن اوست 
  • (Thy ears are closed) unless, perchance, the special (sovereign) key (to open them) come from the Friend to whom belong the keys of the heavens.”