جمله مرغان ترک کرده جیک جیک ** با سلیمان گشته افصح من اخیک‌‌

Bütün kuşlar, cik cik ötmeyi bırakmışlar; kardeşinin seninle konuşmasından daha fasih bir surette Süleyman’la konuşmaya başlamışlardı.

هم زبانی خویشی و پیوندی است ** مرد با نامحرمان چون بندی است‌‌ 1205

Aynı dili konuşma, hısımlık ve bağlılıktır. İnsan yabancılarla kalırsa mahpusa benzer.

ای بسا هندو و ترک هم زبان ** ای بسا دو ترک چون بیگانگان‌‌

Nice Hindli, nice Türk vardır ki dildeştirler. Nice iki Türk de vardır ki birbirlerine yabancı gibidirler.

پس زبان محرمی خود دیگر است ** هم دلی از هم زبانی بهتر است‌‌

Şu halde mahremlik dili, bambaşka bir dildir. Gönül birliği dil birliğinden daha iyidir.

غیر نطق و غیر ایما و سجل ** صد هزاران ترجمان خیزد ز دل‌‌

Gönülden sözsüz, işaretsiz, yazısız yüz binlerce tercüman zuhur eder.

جمله مرغان هر یکی اسرار خود ** از هنر وز دانش و از کار خود

Kuşların hepsi, bütün sırlarını, hünerlerine, bilgi ve işlerine ait şeyleri.

با سلیمان یک به یک وامی‌‌نمود ** از برای عرضه خود را می‌‌ستود 1210

Süleyman’a birer birer apaçık söylüyorlar, kendilerini bildirmek ve tanıtmak için öğünüyorlardı.

از تکبر نی و از هستی خویش ** بهر آن تا ره دهد او را به پیش‌‌

Bu öğünmek kibirden, varlıktan dolayı değildi. Her kuş, onun huzuruna varsın, yakınlarından olsun diye öğünüyordu.

چون بباید برده‌‌ای را خواجه‌‌ای ** عرضه دارد از هنر دیباجه‌‌ای‌‌

Bir kul, bir efendiye kul olmak dilerse hünerinden bir miktarını ona arz eder.

چون که دارد از خریداریش ننگ ** خود کند بیمار و کر و شل و لنگ‌‌

Fakat o efendi tarafından satın alınmayı istemezse kendisini hasta, sağır, çolak ve topal gösterir.