حرص آدم چون سوی گندم فزود ** از دل آدم سلیمی را ربود

Âdem’in buğdaya hırsı artınca bu hırs, gönlünden sıhhati, selâmeti kapıp götürdü.

پس دروغ و عشوه‏ات را گوش کرد ** غره گشت و زهر قاتل نوش کرد 2740

Senin yalanına, işvene kulak astı, aldanıp öldürücü zehri içti.

کژدم از گندم ندانست آن نفس ** می‏پرد تمییز از مست هوس‏

O anda akrebi buğdaydayken ayırt edemedi. Hevesle mest olan kişinin temyizi uçup gider.

خلق مست آرزویند و هوا ** ز آن پذیرایند دستان ترا

Halk, arzu ve heva sarhoşudur. Onu için senin yalanını dinler.

هر که خود را از هوا خود باز کرد ** چشم خود را آشنای راز کرد

Fakat hevadan vazgeçen, gözünü sırlara âşina etmiştir.

شکایت قاضی از آفت قضا و جواب گفتن نایب او را

Kadı’nın kadılıktan şikâyeti, naibinin ona verdiği cevap

قاضیی بنشاندند او می‏گریست ** گفت نایب قاضیا گریه ز چیست‏

Birisini kadı yaptılar. Ağlayıp inlemeye koyuldu. Naip “Kadıya bu ağlama nedir diye?

این نه وقت گریه و فریاد تست ** وقت شادی و مبارک باد تست‏ 2745

Ağlamak, feryat etmek zamanı değil, sevinecek, kutlanacak zamanın “ dedi.

گفت اه چون حکم راند بی‏دلی ** در میان آن دو عالم جاهلی‏

Kadı, bir ah edip dedi ki: “Gönlüne hâkim olmayan, işin iç yüzünü bilmeyen kimse nasıl hükmedebilir? O, işin hakikatini bilen iki kişi arasında bir cahilden başka bir şey değildir ki.

آن دو خصم از واقعه‏ی خود واقفند ** قاضی مسکین چه داند ز آن دو بند

O iki hasım, ne yaptıklarını bilirler. Zavallı, kadı o iki kişinin hilesini ne bilsin?

جاهل است و غافل است از حالشان ** چون رود در خونشان و مالشان‏

Hallerini bilmez, gafildir. Böyle olduğu halde kanlarına, mallarına nasıl hükmedecek?”