زید واقف گشت دزدش را بزد ** چون که از حد برد او را حد سزد

زید واقف گشت دزدش را بزد ** چون که از حد برد او را حد سزد 3635

Zeyd, anlayınca o hırsızı dövdü. Çünkü Amr, haddi aşmıştı, tabii haddini bildirmek lâzım!

پذیرا آمدن سخن باطل در دل باطلان‏

Bâtıl gönüllerin bâtıl sözü kabul etmesi

گفت اینک راست پذرفتم به جان ** کج نماید راست در پیش کجان‏

Bunun üzerine o adam “Hah, doğru... Şimdi bunu canla başla kabul ettim” der. Doğru bile eğrilere eğri görünür.

گر بگویی احولی را مه یکی است ** گویدت این دوست و در وحدت شکی است‏

Bir şaşıya “Ay birdir” desen “İkidir, bir olmasında şüphe var” der.

ور بر او خندد کسی گوید دو است ** راست دارد این سزای بد خو است‏

Birisi alay eder, güler ve “Sahi, iki” derse bu sözü doğru olarak kabul eder. Kötü huyun lâyığı budur.

بر دروغان جمع می‏آید دروغ ** الخبیثات الخبیثین زد فروغ‏

Yalancılar yalanla konuşurlar “Pis şeyler, pislere aittir” sözü ışık verip durmaktadır.

دل فراخان را بود دست فراخ ** چشم کوران را عثار سنگ‏لاخ‏ 3640

Gönlü açık olanların elleri de açık olur. Körlerin taşlık erde düşmeleri de pek tabiîdir.

جستن آن درخت که هر که میوه‏ی آن درخت خورد نمیرد

Birisinin, meyvesini yiyenin ölümden kurtulup ebedî hayata ulaşacağı ağacı aramaya kalkışması

گفت دانایی برای داستان ** که درختی هست در هندوستان‏

Bilgili biri, hikâye yollu “Hindistan’da bir ağaç vardır.

هر کسی کز میوه‏ی او خورد و برد ** نه شود او پیر نه هرگز بمرد

Meyvesini yiyen ne ihtiyarlar, ne ölür!” der.

پادشاهی این شنید از صادقی ** بر درخت و میوه‏اش شد عاشقی‏

Bir padişah bunu duyar, doğru sanıp o ağaca ve meyvesine âşık olur.

قاصدی دانا ز دیوان ادب ** سوی هندستان روان کرد از طلب‏

Bu ağacı bulmak, meyvesini getirmek üzere divan adamlarından bilgili birisini Hindistan’a yollar.