English    Türkçe    فارسی   

5
2006-2030

  • شیر و گرگ و خرس و هر گور و دده  ** گرد بر گرد تو شب گرد آمده 
  • Lions and wolves and bears and onagers and (other) wild animals gather around thee by night;
  • می نه آیدشان ز تو بوی بشر  ** ز انبهی عشق و وجد اندر جگر 
  • The smell of man does not come to them from thee because of the abundance of love and ecstasy in thy heart.”
  • گرگ و خرس و شیر داند عشق چیست  ** کم ز سگ باشد که از عشق او عمیست 
  • Wolf and bear and lion know what love is: he that is blind to love is inferior to a dog.
  • گر رگ عشقی نبودی کلب را  ** کی بجستی کلب کهفی قلب را 
  • If the dog had not a vein of love, how should the dog of the Cave have sought (to win) the heart (of the Seven Sleepers)?
  • هم ز جنس او به صورت چون سگان  ** گر نشد مشهور هست اندر جهان  2010
  • Moreover, in the world there is (many a one) of its kind, dog-like in appearance, though it is not celebrated (like the dog of the Cave).
  • بو نبردی تو دل اندر جنس خویش  ** کی بری تو بوی دل از گرگ و میش 
  • You have not smelt (discerned) the heart in your own kind: how should you smell the heart in wolf and sheep?
  • گر نبودی عشق هستی کی بدی  ** کی زدی نان بر تو و کی تو شدی 
  • If there had not been Love, how should there have been existence? How should bread have attached itself to you and become (assimilated to) you?
  • نان تو شد از چه ز عشق و اشتها  ** ورنه نان را کی بدی تا جان رهی 
  • The bread became you: through what? Through (your) love and appetite; otherwise, how should the bread have had any access to the (vital) spirit?
  • عشق نان مرده را می جان کند  ** جان که فانی بود جاویدان کند 
  • Love makes the dead bread into spirit: it makes the spirit that was perishable everlasting.
  • گفت مجنون من نمی‌ترسم ز نیش  ** صبر من از کوه سنگین هست بیش  2015
  • Majnún said, “I do not fear the lancet: my endurance is greater than the mountain formed of rock.
  • منبلم بی‌زخم ناساید تنم  ** عاشقم بر زخمها بر می‌تنم 
  • I am a vagabond: my body is not at ease without blows; I am a lover: I am always in close touch with blows.
  • لیک از لیلی وجود من پرست  ** این صدف پر از صفات آن درست 
  • But my (whole) being is full of Laylá: this shell is filled with the qualities of that Pearl.
  • ترسم ای فصاد گر فصدم کنی  ** نیش را ناگاه بر لیلی زنی 
  • I am afraid, O cupper, lest if you let my blood you suddenly inflict a wound with your lancet upon Laylá.
  • داند آن عقلی که او دل‌روشنیست  ** در میان لیلی و من فرق نیست 
  • The (man of) reason whose heart is enlightened knows that between Laylá and me there is no difference.”
  • معشوقی از عاشق پرسید کی خود را دوست‌تر داری یا مرا گفت من از خود مرده‌ام و به تو زنده‌ام از خود و از صفات خود نیست شده‌ام و به تو هست شده‌ام علم خود را فراموش کرده‌ام و از علم تو عالم شده‌ام قدرت خود را از یاد داده‌ام و از قدرت تو قادر شده‌ام اگر خود را دوست دارم ترا دوست داشته باشم و اگر ترا دوست دارم خود را دوست داشته باشم هر که را آینه‌ی یقین باشد گرچه خود بین خدای بین باشد اخرج به صفاتی الی خلقی من رآک رآنی و من قصدک قصدنی و علی هذا 
  • A beloved asked her lover, “Do you love yourself more or me?” He replied, “I am dead to myself and living by thee; I have become non-existent to myself and my own attributes and existent through thee; I have forgotten my own knowledge and have become knowing through thy knowledge; I have lost all thought of my own power and have become powerful through thy power. If I love myself, I must have loved thee, and if I love thee, I must have loved myself.” (Verse): “Whoever possesses the mirror of clairvoyance sees God (even) though he see himself.” (God said to Báyazíd): “Go forth with My attributes to My creatures. Whoso shall see thee shall see Me and whoso shall betake himself unto thee shall betake himself unto Me”; and so on.
  • گفت معشوقی به عاشق ز امتحان  ** در صبوحی کای فلان ابن الفلان  2020
  • At the hour of the morning-drink a beloved said to her lover by way of trial, “O such-and-such son of such-and-such,
  • مر مرا تو دوست‌تر داری عجب  ** یا که خود را راست گو یا ذا الکرب 
  • I wonder, do you love me or yourself more? Tell the truth, O man of sorrows.”
  • گفت من در تو چنان فانی شدم  ** که پرم از تتو ز ساران تا قدم 
  • He replied, “I have become so naughted in thee that I am full of thee from head to foot.
  • بر من از هستی من جز نام نیست  ** در وجودم جز تو ای خوش‌کام نیست 
  • Of my existence there is nothing (left) in me but the name: in my being there is naught but thee, O thou whose wishes are gratified.
  • زان سبب فانی شدم من این چنین  ** هم‌چو سرکه در تو بحر انگبین 
  • By that means I have become thus naughted, like vinegar, in thee (who art) an ocean of honey.”
  • هم‌چو سنگی کو شود کل لعل ناب  ** پر شود او از صفات آفتاب  2025
  • As the stone that is entirely turned into pure ruby: it is filled with the qualities of the sun.
  • وصف آن سنگی نماند اندرو  ** پر شود از وصف خور او پشت و رو 
  • That stony nature does not remain in it: back and front, it is filled with sunniness.
  • بعد از آن گر دوست دارد خویش را  ** دوستی خور بود آن ای فتا 
  • Afterwards, if it love itself, that (self-love) is love of the sun, O youth;
  • ور که خود را دوست دارد ای بجان  ** دوستی خویش باشد بی‌گمان 
  • And if it love the sun with (all) its soul, ’tis undoubtedly love of itself.
  • خواه خود را دوست دارد لعل ناب  ** خواه تا او دوست دارد آفتاب 
  • Whether the pure ruby loves itself or whether it loves the sun,
  • اندرین دو دوستی خود فرق نیست  ** هر دو جانب جز ضیای شرق نیست  2030
  • There is really no difference in these two loves: both sides (aspects) are naught but the radiance of the sunrise.