دوستی ابله بتر از دشمنی است ** او بهر حیله که دانی راندنی است‏

دوستی ابله بتر از دشمنی است ** او بهر حیله که دانی راندنی است‏ 2015

Ahmağın dostluğu düşmanlıktan beterdir. Ne suretle olursa olsun sürülmesi gerek” dedi.

گفت و الله از حسودی گفت این ** ور نه خرسی چه نگری این مهر بین‏

Er dedi ki; “Vallahi bunu hasedinden söyledin, yoksa sen ayıya ne bakıyorsun, sevgilisini gör!”

گفت مهر ابلهان عشوه‏ده است ** این حسودی من از مهرش به است‏

Adam, “Ahmakların sevgisi aldatıcı bir sevgidir, benim bu hasedim, onun sevgisinden iyidir.

هی بیا با من بران این خرس را ** خرس را مگزین مهل هم جنس را

Be adam, gel benimle bir ol da o ayıyı sür, defet. Hemcinsini bırakıp ayıya güvenme” dediyse de

گفت رو رو کار خود کن ای حسود ** گفت کارم این بد و رزقت نبود

Er, “Git, git hasetçi herif, kendi işine bak” dedi. Adam “İşim buydu ama sana nasip değil.

من کم از خرسی نباشم ای شریف ** ترک او کن تا منت باشم حریف‏ 2020

Yüce kişi ben bir ayıdan daha aşağı değilim ya. Onu bırak da eşin dostun ben olayım.

بر تو دل می‏لرزدم ز اندیشه‏ای ** با چنین خرسی مرو در بیشه‏ای‏

Başına bir şey gelecek diye yüreğim titriyor. Böyle bir ayı ile ormanlığa gitme.

این دلم هرگز نلرزید از گزاف ** نور حق است این نه دعوی و نه لاف‏

Yüreğim asla olmayacak şeyden titremedi. Bu seziş Allah nurundandır, saçma değil.

مومنم ینظر بنور الله شده ** هان و هان بگریز از این آتشکده‏

Ben müminim “Mümin Allah nuruyla bakar” sırrına mazharım. Kendine gel, kendine! Bu ateşgedeyi bırak!” dedi.

این همه گفت و به گوشش در نرفت ** بد گمانی مرد را سدی است زفت‏

Bu sözler, erin kulağına girmedi. Suizan adama kuvvetli bir settir.

دست او بگرفت و دست از وی کشید ** گفت رفتم چون نه‏ای یار رشید 2025

Ayının elini tuttu, adamın elini bıraktı. Adam da “Senin aklın başında değil, gidiyorum” dedi.

گفت رو بر من تو غم خواره مباش ** بو الفضولا معرفت کمتر تراش‏

Er dedi ki: “Git benim kaydıma kalma. Boş boğaz herif, o derece bilirlikten dem vurup durma”

باز گفتش من عدوی تو نی‏ام ** لطف باشد گر بیایی در پی‏ام‏

Adam tekrar “Ben senin düşmanın değilim. Peşimden gelirsen kendine lütfetmiş olursun” dedi.

گفت خوابستم مرا بگذار و رو ** گفت آخر یار را منقاد شو

Er “Uykum geldi. Bırak beni işine git” dedi. Adam “Yahu, ne olur bir dosta uy da,

تا بخسبی در پناه عاقلی ** در جوار دوستی صاحب دلی‏

Akıllı birisinin himayesinde, gönül sahibi bir dostun civarında uyu” dedi.

در خیال افتاد مرد از جد او ** خشمگین شد زود گردانید رو 2030

Babayiğit, o adamın ısrarından hayallenip kızıverdi, yüzünü çevirip,

کاین مگر قصد من آمد خونی است ** یا طمع دارد گدا و تونی است‏

“Bu galiba bir katil, bana kastetmeye geldi yahut bir şey umuyor, dilenci ve külhani herifin biri!

یا گرو بسته ست با یاران بدین ** که بترساند مرا زین هم نشین‏

Yahut da beni bu ayıyla korkutma hususunda evvelce dostlarıyla bahse girişmiş olmalı” dedi.

خود نیامد هیچ از خبث سرش ** یک گمان نیک اندر خاطرش‏

İçinin kötülüğünden hatırına iyi bir şey gelmedi.

ظن نیکش جملگی بر خرس بود ** او مگر مر خرس را هم جنس بود

Bütün hüsnü zannı ayıyaydı. Sanki ayıyla aynı cinstendi!

عاقلی را از سگی تهمت نهاد ** خرس را دانست اهل مهر و داد 2035

Bir köpek uğruna bir akılıyı itham etti, ayıyı muhabbet ve merhamet sahibi bir dost bildi!

گفتن موسی علیه السلام گوساله پرست را که آن خیال اندیشی و حزم تو کجاست‏

Musa Aleyhisselâm’ın öküze tapana “Nerde düşüncen, nerde ihtiyatın, tedbirin?” demesi

گفت موسی با یکی مست خیال ** کای بد اندیش از شقاوت وز ضلال‏

Musa bir hayal sarhoşuna dedi ki: “Ey kötülükten, sapıklıktan fena düşüncelere saplanmış kişi,

صد گمانت بود در پیغمبریم ** با چنین برهان و این خلق کریم‏

Benden bunca bürhan görmene ne benim bu derece güzel huyuma rağmen, peygamber olup olmadığıma dair yüzlerce şüphen vardı.

صد هزاران معجزه دیدی ز من ** صد خیالت می‏فزود و شک و ظن‏

Benden yüz binlerce mucize gördüğün halde hayalin yüz kat artmakta, o derece şüpheye, zanna düşmekteydin.

از خیال و وسوسه تنگ آمدی ** طعن بر پیغمبری‏ام می‏زدی‏

Hayalden, vesveseden daraldın, Peygamberliğime ta’nedip durmaya başladın.