زآنک اینها بگذرند آن نگذرد ** دولت آن دارد که جان آگه برد

Çünkü bunlar hep geçer de onlar geçmez. Devlet, ona derler ki insanın canı uyanık olsun!

حکایت در تقریر آنک صبر در رنج کار سهل‌تر از صبر در فراق یار بود

Zahmete sabretmek ,sevgilinin ayrılığına sabretmetken kolaydır.

آن یکی زن شوی خود را گفت هی ** ای مروت را به یک ره کرده طی

Kadının biri kocasına dedi ki: Ey adamlığı bir adımda aşan!

هیچ تیمارم نمی‌داری چرا ** تا بکی باشم درین خواری چرا

Bana hiç bakmıyorsun, neden? Ne vaktedek bu horlukta kalacağım?

گفت شو من نفقه چاره می‌کنم ** گرچه عورم دست و پایی می‌زنم 1760

Kocası dedi ki: Boğazına bakıyorum, çıplağım ama elim ayağım var, çalışıp çabalıyorum.

نفقه و کسوه‌ست واجب ای صنم ** از منت این هر دو هست و نیست کم

Güzelim, ere kadının boğazına ve elbisesine bakmak farzdır. Ben ikisine de bakıyorum. Bu hususlarda eksiğin, gediğin yok.

آستین پیرهن بنمود زن ** بس درشت و پر وسخ بد پیرهن

Kadın, gömleğinin yenini gösterdi. Pek kaba ve kirliydi.

گفت از سختی تنم را می‌خورد ** کس کسی را کسوه زین سان آورد

Dedi ki: Kabalığından bedenimi yiyor. Kimse kimseye bu çeşit elbise verir mi?

گفت ای زن یک سالت می‌کنم ** مرد درویشم همین آمد فنم

Kocası, a kadın dedi, sana bir sorum var: Yoksul adamım ben, elimden bu geliyor.

این درشتست و غلیظ و ناپسند ** لیک بندیش ای زن اندیشه‌مند 1765

Doğru, bu çok kaba, çok çirkin, fakat ey düşünceli kadın, bir düşün.

این درشت و زشت‌تر یا خود طلاق ** این ترا مکروه‌تر یا خود فراق

Bu mu daha kötü, yoksa boşanmak mı? Bu mu sana daha kötü geliyor ,yoksa ayrılık mı?

هم‌چنان ای خواجه‌ی تشنیع زن ** از بلا و فقر و از رنج و محن

Ey kınayıp duran belâ, yoksulluk, eziyet ve mihnet de böyledir işte.

لا شک این ترک هوا تلخی‌دهست ** لیک از تلخی بعد حق بهست

Şüphe yok ki heva ve hevesi terk etmek acıdır ama Allahdan uzak olma acılığından elbette daha iyidir.

گر جهاد و صوم سختست و خشن ** لیک این بهتر ز بعد ممتحن

Savaş ve oruç güçtür, çetindir. Fakat bu güçlük ve çetinlik, Allahnın, kulu kendinden uzaklaştırmasından, böyle bir derde uğratmasından yeğdir.

رنج کی ماند دمی که ذوالمنن ** گویدت چونی تو ای رنجور من 1770

İhsan ve lûtuflar ıssı Allah, bir gün, ey benim hastam, ey benim mihnetime uğrayan kul, nasılsın? derse hiç zahmet ve eziyet kalır mı?

ور نگوید کت نه آن فهم و فن است ** لیک آن ذوق تو پرسش کردنست

Hattâ böyle demese bile, böyle dediğini duymasan, anlamasan bile senin o zevkin yok mu? Allah’nın senin hatırını sormasıdır işte.

آن ملیحان که طبیبان دل‌اند ** سوی رنجوران به پرسش مایل‌اند

Gönül hekimleri olan güzeller, hastaların hatırını sormaya düşkündürler.

وز حذر از ننگ و از نامی کنند ** چاره‌ای سازند و پیغامی کنند

Utanır, söz olmasın derlerse bir çare bulurlar, yine haber gönderirler.

ورنه در دلشان بود آن مفتکر ** نیست معشوقی ز عاشق بی‌خبر

Haber bile göndermeseler bunu düşünürler ya. Hâsılı hiçbir sevgili yoktur ki âşıkından haberi olmasın?

ای تو جویای نوادر داستان ** هم فسانه‌ی عشق‌بازان را بخوان 1775

Ey duyulmamış, eşsiz hikâyeler arayan, âşıkların hikâyesini oku.

بس بجوشیدی درین عهد مدید ** ترک‌جوشی هم نگشتی ای قدید

Bunca uzun zamanlardır kaynar durursun ama yine de tatar aşı gibi yarı pişman bir haldesin ey kadid olmuş adam!

دیده‌ای عمری تو داد و داوری ** وانگه از نادیدگان ناشی‌تری

Bir ömürdür Allah adaletini görmüş, o tadı almışsın da yine görmeyenlerden daha namahremsin.

هر که شاگردیش کرد استاد شد ** تو سپس‌تر رفته‌ای ای کور لد

Talebelik eden üstat olur. Öyle olduğu halde sen günden güne geri gitmişsin a inatçı kör.

خود نبود از والدینت اختبار ** هم نبودت عبرت از لیل و نهار

Anandan,i babandan haberin yok, geceyle gündüzden de ibret almamışsın.

مثل

Örnek

عارفی پرسید از آن پیر کشیش ** که توی خواجه مسن‌تر یا که ریش 1780

Bir ârif, papazın birine sordu: Sen mi daha yaşlısın sakalın mı?

گفت نه من پیش ازو زاییده‌ام ** بی ز ریشی بس جهان را دیده‌ام

Papaz dedi ki: Ben ondan önce doğdum. Sakalsız nice zamanlarım var.