English    Türkçe    فارسی   

5
3379-3428

  • گفت دختر چیست این مکروه بانگ  ** که بگوشم آمد این دو چار دانگ 
  • Kızım,bu çirkin ses nedir?Kulağıma geldi de beni berbad etti.
  • من همه عمر این چنین آواز زشت  ** هیچ نشنیدم درین دیر و کنشت  3380
  • Bütün ömrümde bu kilisede,şu manastırda bu derece çirkin bir ses duymadım dedi.
  • خوهرش گفتا که این بانگ اذان  ** هست اعلام و شعار مومنان 
  • Kızkardeşi,bu ezandır,müslümanlar okur,müslümanları ibadete çağırırlar dedi.
  • باورش نامد بپرسید از دگر  ** آن دگر هم گفت آری ای پدر 
  • İnanmadı,başkasına sordu,o da evet deyince,
  • چون یقین گشتش رخ او زرد شد  ** از مسلمانی دل او سرد شد 
  • İnandı,yüzü sapsarı kesildi,müslümanlık hevesi kalmadı.
  • باز رستم من ز تشویش و عذاب  ** دوش خوش خفتم در آن بی‌خوف خواب 
  • Ben de teşvişten,azaptan kurtuldum,dün gece korkusuz,rahat bir uyku uyudum.
  • راحتم این بود از آواز او  ** هدیه آوردم به شکر آن مرد کو  3385
  • Onun sesinden bundan dolayı rahatlaştım.Onun için de ona hediye getirdim;nerde o adam?
  • چون بدیدش گفت این هدیه پذیر  ** که مرا گشتی مجیر و دستگیر 
  • Müezzini görünce bu hediyeyi kabul et dedi,beni dertten kurtardın,elimi tuttun.
  • آنچ کردی با من از احسان و بر  ** بنده‌ی تو گشته‌ام من مستمر 
  • Bana öyle bir ihsanda bulundun ki senin azat kabul etmez bir kulun oldum.
  • گر به مال و ملک و ثروت فردمی  ** من دهانت را پر از زر کردمی 
  • Malda,mülkte,zenginlikte tek bir kişi olsaydım ağzını altınla doldururdum.
  • هست ایمان شما زرق و مجاز  ** راه‌زن هم‌چون که آن بانگ نماز 
  • İşte sizin imanınız da bunun gibi riya,geçici bir şey.O ezan gibi yol kesici.
  • لیک از ایمان و صدق بایزید  ** چند حسرت در دل و جانم رسید  3390
  • Fakat Bayezid'in imanına,onun doğruluğuna karşı gönlümde nice hasret var.
  • هم‌چو آن زن کو جماع خر بدید  ** گفت آوه چیست این فحل فرید 
  • Hani şu kadın gibi..Eşeğin çiftleşmesini gördü de dedi ki:Amanın,şu tek erkeğe bakın!
  • گر جماع اینست بردند این خران  ** بر کس ما می‌ریند این شوهران 
  • Çiftleşme buysa bizim kocalarımız,bizimle çiftleşmiyorlar,içimize aptes bozuyorlar.
  • داد جمله داد ایمان بایزید  ** آفرینها بر چنین شیر فرید 
  • Bayezid,imanın bütün şartlarını haiz..Aferinler olsun bunun gibi tek aslana!
  • قطره‌ای ز ایمانش در بحر ار رود  ** بحر اندر قطره‌اش غرقه شود 
  • Onun imanının bir katrası denize gitse deniz,o katrada gark olur.
  • هم‌چو ز آتش ذره‌ای در بیشه‌ها  ** اندر آن ذره شود بیشه فنا  3395
  • Nitekim bir zerrecik ateş,ormanlara düşse o zerre,bütün ormanları yakar,yok eder.
  • چون خیالی در دل شه یا سپاه  ** کرد اندر جنگ خصمان را تباه 
  • Padişahın,yahut ordunun gönlündeki hayal gibi.O hayal de hayaldir ama savaşta düşmanları mahveder.
  • یک ستاره در محمد رخ نمود  ** تا فنا شد گوهر گبر و جهود 
  • Muhammed'in yüzünde bir yıldızdır parladı,kafirlerin,çıfıtların gevherleri yok oldu.
  • آنک ایمان یافت رفت اندر امان  ** کفرهای باقیان شد دو گمان 
  • İmana erişen aman buldu,imana gelmiyenlerin şüphesi iki kat oldu.
  • کفر صرف اولین باری نماند  ** یا مسلمانی و یا بیمی نشاند 
  • Önce gelenlerin halis küfrü kalmadı da yerini ya müslümanlık tuttu,ya korku..
  • این به حیله آب و روغن کردنیست  ** این مثلها کفو ذره‌ی نور نیست  3400
  • Bu da hileyle suyu yağa karıştırmaktır.Bu örnekler,nurun zerresine eşit olamaz.
  • ذره نبود جز حقیری منجسم  ** ذره نبود شارق لا ینقسم 
  • Zerre,bir cisimden ayrılmış,küçücük bir parçadan başka bir şey değildir.Zerre,taksim kabul etmiyen güneş olamaz ki.
  • گفتن ذره مرادی دان خفی  ** محرم دریا نه‌ای این دم کفی 
  • Zerre demekte bil ki gizli bir muradım var.Sen,denize mahrem değilsin,ancak köpüksün şimdi.
  • آفتاب نیر ایمان شیخ  ** گر نماید رخ ز شرق جان شیخ 
  • Şeyhin parlak iman güneşi,şeyhin can doğusundan yüz gösterse,
  • جمله پستی گنج گیرد تا ثری  ** جمله بالا خلد گیرد اخضری 
  • Bütün aşağılık alemi ta yerin dibine kadar hazine kesilir,bütün yücelikler alemi,yemyeşil cennete döner.
  • او یکی جان دارد از نور منیر  ** او یکی تن دارد از خاک حقیر  3405
  • Onun aydın nurdan bir canı var.Hor hakir topraktan bir bedeni.
  • ای عجب اینست او یا آن بگو  ** که بماندم اندرین مشکل عمو 
  • Şaştım kaldım,acaba o,bu mu,yoksa o mu?Söyle,bu işte müşküle düştüm.
  • گر وی اینست ای برادر چیست آن  ** پر شده از نور او هفت آسمان 
  • Kardeş,eğer o,bu ise o nedir ki yedi kat gök,onun nuriyle dolmuş.
  • ور وی آنست این بدن ای دوست چیست  ** ای عجب زین دو کدامین است و کیست 
  • Yok..o,bu değilse dostum,şu beden nedir öyleyse?Acaba bu ikisinden hangisi,o kim?
  • حکایت آن زن کی گفت شوهر را کی گوشت را گربه خورد شوهر گربه را به ترازو بر کشید گربه نیم من برآمد گفت ای زن گوشت نیم من بود و افزون اگر این گوشتست گربه کو و اگر این گربه است گوشت کو 
  • Bir kadının,kocasına eti kedi yedi demesi,kocasının,kediyi terazide tartması,kedinin yarım batman gelmesi üzerine a kadın,et yarım batmandı,biraz da fazlaydı.Eğer bu etse kedi nerde,yok,bu kediyse et hani demesi.
  • بود مردی کدخدا او را زنی  ** سخت طناز و پلید و ره‌زنی 
  • Bir adamın bir karısı vardı. Pek hilebaz,pek kötü huylu ve yol kesici bir kadındı.
  • هرچه آوردی تلف کردیش زن  ** مرد مضطر بود اندر تن زدن  3410
  • Adam,eve ne getirirse harcar,telef ederdi. Adam da sesini çıkarmazdı.
  • بهر مهمان گوشت آورد آن معیل  ** سوی خانه با دو صد جهد طویل 
  • Bir gün adam,konuğunu ağırlamak için yüzlerce sıkıntıyla biraz et aldı,eve getirdi.
  • زن بخوردش با کباب و با شراب  ** مرد آمد گفت دفع ناصواب 
  • Kadın onu kebap edip şarapla sildi,süpürdü.Adam gelince de düzensiz sözlerle hileye başladı.
  • مرد گفتش گوشت کو مهمان رسید  ** پیش مهمان لوت می‌باید کشید 
  • Adam dedi ki:Konuk geldi.et nerde?Konuğa yemek çıkarmak lazım.
  • گفت زن این گربه خورد آن گوشت را  ** گوشت دیگر خر اگر باشد هلا 
  • Kadın eti şu kedi yedi,hadi git et al yine dedi.
  • گفت ای ایبک ترازو را بیار  ** گربه را من بر کشم اندر عیار  3415
  • Adam,Aybek dedi,teraziyi getir,şu kediyi bir tartayım.
  • بر کشیدش بود گربه نیم من  ** پس بگفت آن مرد کای محتال زن 
  • Terazi geldi,kediyi tarttı,yarım batman geldi.Bunun üzerine a hilebaz kadın dedi,
  • گوشت نیم من بود و افزون یک ستیر  ** هست گربه نیم‌من هم ای ستیر 
  • Et yarım batmandı,yarım okka kadar da fazlalığı olacak.Kedi de tam yarım batman geldi.
  • این اگر گربه‌ست پس آن گوشت کو  ** ور بود این گوشت گربه کو بجو 
  • Eğer bu,kediyse söyle,et nerede?Yok,bu etse hadi var,bucak bucak kediyi ara.
  • بایزید ار این بود آن روح چیست  ** ور وی آن روحست این تصویر کیست 
  • Bayezid de buysa o ruh nedir?O,o ruhsa şu suret kim?
  • حیرت اندر حیرتست ای یار من  ** این نه کار تست و نه هم کار من  3420
  • Dostum,hayretler içinde hayrete düştüm.Bu,ne senin işin,ne benim işim.
  • هر دو او باشد ولیک از ریع زرع  ** دانه باشد اصل و آن که پره فرع 
  • Her ikisi de odur.Fakat mahsulün aslı tanedir,o saman çöpü,feridir.
  • حکمت این اضداد را با هم ببست  ** ای قصاب این گردران با گردنست 
  • Tanrı hikmeti,bu zıtları birbiriyle kaynaştırdı.Ey kasap,şu oyluk eti,gerdanla beraber işte.
  • روح بی‌قالب نداند کار کرد  ** قالبت بی‌جان فسرده بود و سرد 
  • Ruh,bedensiz bir iş yapamaz.Kalıbın da ruhsuz soğur,donar.
  • قالبت پیدا و آن جانت نهان  ** راست شد زین هر دو اسباب جهان 
  • Kalıbın meydandadır da canın gizli.Alemin sebepleri de şu ikisinden düzelmiştir.
  • خاک را بر سر زنی سر نشکند  ** آب را بر سر زنی در نشکند  3425
  • Toprağı,bir adamın başına atarsan baş yarmaz.Suyu birinin başına atsan yine baş yarılmaz.
  • گر تو می‌خواهی که سر را بشکنی  ** آب را و خاک را بر هم زنی 
  • Baş yarmak istiyorsan suyla toprağı birbirine katıp kerpiç yapman gerek.
  • چون شکستی سر رود آبش به اصل  ** خاک سوی خاک آید روز فصل 
  • Baş yardın mı o kerpiçin suyu,aslına gider,ayrılış gününde toprak da toprağa kavuşur.
  • حکمتی که بود حق را ز ازدواج  ** گشت حاصل از نیاز و از لجاج 
  • Tanrı'nın suyla toprağı birleştirmesindeki hikmeti,niyazla,inattan hasıl olur.