Thy hands and feet become witnesses (against thee), O slave: how long wilt thou set hand and foot (strenuously apply thyself) to denial?
دست و پا شاهد شوندت ای رهی ** منکری را چند دست و پا نهی
And if thou art not worthy of (hearing) the exposition and the speech, the rational soul of the speaker saw thee (to be unworthy) and went to sleep (refrained from action).
ور نباشی مستحق شرح و گفت ** ناطقه‌ی ناطق ترا دید و بخفت
Whatsoever grew has grown for the sake of the needy, in order that a seeker may find the thing he sought.
هر چه رویید از پی محتاج رست ** تا بیابد طالبی چیزی که جست
If God most High has created the heavens, He has created them for the purpose of removing needs.
حق تعالی گر سماوات آفرید ** از برای دفع حاجات آفرید
Wherever a pain is, the cure goes thither; wherever a poverty is, the provision goes thither.3210
هر کجا دردی دوا آنجا رود ** هر کجا فقری نوا آنجا رود
Wherever a difficult question is, the answer goes thither; wherever a ship is, the water goes thither.
هر کجا مشکل جواب آنجا رود ** هر کجا کشتیست آب آنجا رود
Do not seek the water, (but) get thirst, so that the water may gush forth from above and below.
آب کم جو تشنگی آور بدست ** تا بجوشد آب از بالا و پست
Until the tender-throated babe is born, how should the milk for it begin to flow from the (mother's) breast?
تا نزاید طفلک نازک گلو ** کی روان گردد ز پستان شیر او
Go, run on these hills and dales, to the end that thou mayst become thirsty and a prey to heat;
رو بدین بالا و پستیها بدو ** تا شوی تشنه و حرارت را گرو
After that, from the noise of the hornet of the air (the thundercloud) thou wilt hear the noise of the water of the stream, O king.3215
بعد از آن بانگ زنبور هوا ** بانگ آب جو بنوشی ای کیا
Thy need is not less than (that of) dry plants: thou takest water and art drawing it towards them;
حاجت تو کم نباشد از حشیش ** آب را گیری سوی او می‌کشیش
Thou takest the water by the ear and drawest it towards the dry crops that they may obtain refreshment.
گوش گیری آب را تو می‌کشی ** سوی زرع خشک تا یابد خوشی
For the spiritual crops, whose essences are concealed, the cloud of (Divine) mercy is full of the water of Kawthar.
زرع جان را کش جواهر مضمرست ** ابر رحمت پر ز آب کوثرست
In order that (the words) their Lord gave them to drink may be addressed (to thee), be thirsty! God best knoweth the right course.
تا سقاهم ربهم آید خطاب ** تشنه باش الله اعلم بالصواب
How the unbelieving woman came to Mustafá (Mohammed), on whom be peace, with a sucking babe, and how it spoke, like Jesus, of the miracles of the Prophet, God bless and save him!
آمدن آن زن کافر با طفل شیرخواره به نزدیک مصطفی علیه السلام و ناطق شدن عیسی‌وار به معجزات رسول صلی الله علیه و سلم
A woman of the same village, one of the unbelievers, ran to the Prophet for the sake of testing (him).3220
هم از آن ده یک زنی از کافران ** سوی پیغامبر دوان شد ز امتحان
She came in to the Prophet, (her face covered) with the veil: the woman had a two months old infant in her lap.
پیش پیغامبر در آمد با خمار ** کودکی دو ماه زن را بر کنار
The child said, “God give peace unto thee, O Messenger of Allah! We have come to thee.”
گفت کودک سلم الله علیک ** یا رسول الله قد جنا الیک
Its mother said to it angrily, “Hey, be silent! Who put this testimony into thine ear?
مادرش از خشم گفتش هی خموش ** کیت افکند این شهادت را بگوش
Who taught thee this, O little child, so that thy tongue became fluent in infancy?”
این کیت آموخت ای طفل صغیر ** که زبانت گشت در طفلی جریر
It replied, “God taught (me), then Gabriel: I am Gabriel's accompanist in (this) declaration.”3225
گفت حق آموخت آنگه جبرئیل ** در بیان با جبرئیلم من رسیل
She said, “Where (is Gabriel)?” It replied, “Above thy head: dost not thou see? Turn thine eye aloft.
گفت کو گفتا که بالای سرت ** می‌نبینی کن به بالا منظرت
Gabriel is standing above thee: to me he has become a guide in a hundred diverse ways.”
ایستاده بر سر تو جبرئیل ** مر مرا گشته به صد گونه دلیل
She said, “Dost thou see (him)?” “Yes,” it replied; “(I see him) shining above thee like a perfect full-moon.
گفت می‌بینی تو گفتا که بلی ** بر سرت تابان چو بدری کاملی
He is teaching me the qualities of the Prophet and delivering me by means of that sublimity from this degradation.”
می‌بیاموزد مرا وصف رسول ** زان علوم می‌رهاند زین سفول
Then said the Prophet to it (the infant), “O sucking child, what is thy name? Say (it) forth and comply (with my request).”3230
پس رسولش گفت ای طفل رضیع ** چیست نامت باز گو و شو مطیع