English    Türkçe    فارسی   

2
2405-2429

  • گفت سه گونه زن‏اند اندر جهان ** آن دو رنج و این یکی گنج روان‏ 2405
  • Veli, “Dünyada üç türlü kadın vardır. İkisi zahmet ve mihnetten ibarettir, biri daimi bir hazinedir.
  • آن یکی را چون بخواهی کل تراست ** و آن دگر نیمی ترا نیمی جداست‏
  • Onu alırsan tamamıyla senin olur. İkincisinin yarısı senin olur, yarısı senden ayrı kalır.
  • و آن سوم هیچ او ترا نبود بدان ** این شنودی دور شو رفتم روان‏
  • Üçüncü ise hiç sana mal olmaz. Bunu duydun ya. Hadi şimdi yürü, ben gidiyorum.
  • تا ترا اسبم نپراند لگد ** که بیفتی بر نخیزی تا ابد
  • Sen de durma atım seni tepelemesin. Yoksa bir düştün mü, bir daha kalkamazsın!” dedi.
  • شیخ راند اندر میان کودکان ** بانگ زد بار دگر او را جوان‏
  • Şeyh, sopasını sürüp çocukların arasına katıldı. O genç adam ona tekrar bağırdı.
  • که بیا آخر بگو تفسیر این ** این زنان سه نوع گفتی بر گزین‏ 2410
  • “Gel de hiç olmazsa şunu etraflıca anlat. Bu söylediğin üç çeşit kadın kimlerdir? Onu bir söyle!”
  • راند سوی او و گفتش بکر خاص ** کل ترا باشد ز غم یابی خلاص‏
  • Şeyh, yine onun yanına at sürüp dedi ki: “Bakir, tamamıyla sana mal olur, gamdan kurtulursun.
  • و انکه نیمی آن تو بیوه بود ** و انکه هیچست آن عیال با ولد
  • Yarısı senin olan da duldur. Fakat hiçbir suretle sana mal olmayan, evlâdı olan kadındır.
  • چون ز شوی اولش کودک بود ** مهر و کل خاطرش آن سو رود
  • İlk kocasından evlâdı olursa sevgisi de, bütün hâtıraları da oraya gider.
  • دور شو تا اسب نندازد لگد ** سم اسب توسنم بر تو رسد
  • Hadi git, atım seni tepmesin. Uzaklaş, yoksa serkeş atımın nalı seni ezer!
  • های و هویی کرد شیخ و باز راند ** کودکان را باز سوی خویش خواند 2415
  • Şeyh yine hay huy edip sopasını sürdü, yine çocukları yanına çağırdı.
  • باز بانگش کرد آن سایل بیا ** یک سؤالم ماند ای شاه کیا
  • Adam tekrar bağırdı: “Ey ulu padişah, bir sualim kaldı, gel!” dedi.
  • باز راند این سو بگو زودتر چه بود ** که ز میدان آن بچه گویم ربود
  • Şeyh tekrar o tarafa gelip “Çabuk söyle, nedir? Çok duramam, çünkü o çocuk meydandan topumu kaptı!” dedi.
  • گفت ای شه با چنین عقل و ادب ** این چه شیداست این چه فعل است ای عجب‏
  • Adam “Ey Padişah, bu kadar akla, edebe sahip olduğun halde bu ne divanelik, bu ne iş. Şaşılacak şey!
  • تو ورای عقل کلی در بیان ** آفتابی در جنون چونی نهان‏
  • Sen söz söylerken Aklı Küllünde ötesindesin; bir güneş olduğun halde nasıl delilikle gizleniyorsun” dedi.
  • گفت این اوباش رایی می‏زنند ** تا در این شهر خودم قاضی کنند 2420
  • Şeyh dedi ki: ”Bu külhanbeyleri beni bu şehre kadı yapmaya karar verdiler.
  • دفع می‏گفتم مرا گفتند نی ** نیست چون تو عالمی صاحب فنی‏
  • Reddettim, 'imkânı yok. Senin gibi âlim, fâzıl kimse yok.
  • با وجود تو حرام است و خبیث ** که کم از تو در قضا گوید حدیث‏
  • در شریعت نیست دستوری که ما ** کمتر از تو شه کنیم و پیشوا
  • Şeriatta da senden aşağı birisini kendimize ulu yapmamıza müsaade yok.' dediler.
  • زین ضرورت گیج و دیوانه شدم ** لیک در باطن همانم که بدم‏
  • Bunun zoruyla kendimi deli gösterdim, deliliğe Tanrı rahmeti geç erişir ama adamakıllı eriyordum. Fakat hakikatte evvelce ne idiysem yine oyum benim ben.
  • عقل من گنج است و من ویرانه‏ام ** گنج اگر پیدا کنم دیوانه‏ام‏ 2425
  • Aklım hazinedir, ben viraneyim. Deliyim hazineyi gösterirsem!
  • اوست دیوانه که دیوانه نشد ** این عسس را دید و در خانه نشد
  • Divane odur ki divane olmadı, divane odur ki bu bekçiyi gördüğü halde evine girmedi.
  • دانش من جوهر آمد نه عرض ** این بهایی نیست بهر هر غرض‏
  • Benim bilgim cevherdir, araz değil. Bu değerli bilgi, bir maksada erişmek için değil ki.
  • کان قندم نیستان شکرم ** هم ز من می‏روید و من می‏خورم‏
  • Ben şeker madeniyim, şeker kamışıyım, hem benden yetişmekte, hem ben yiyorum.
  • علم تقلیدی و تعلیمی است آن ** کز نفورش مستمع دارد فغان‏
  • Bir bilgiyi işiten kişi beğenmez, kabul eylemez, feryat ederse o bilgi taklit bilgisidir, öğrenilerek elde edilmiştir.( adama mal olmamıştır.)