English    Türkçe    فارسی   

4
2689-2713

  • هست میهای سعادت عقل را ** که بیابد منزل بی‌نقل را
  • Aklın, kutluluk şarapları var ki insan onların neşesiyle zevalsiz bir konak bulur.

  • خیمه‌ی گردون ز سرمستی خویش ** بر کند زان سو بگیرد راه پیش 2690
  • Sarhoşlukla gök kubbe çadırını o yandan söker, yola düşer!

  • هین بهر مستی دلا غره مشو ** هست عیسی مست حق خر مست جو
  • Kendine gel ey gönül de mağrur olma. İsa, Allah sarhoşudur, eşek, arpa sarhoşu!

  • این چنین می را بجو زین خنبها ** مستی‌اش نبود ز کوته دنبها
  • Şu küplerden o çeşit şaraplar ara ki sarhoşluğunun sonu gelmesin!

  • زانک هر معشوق چون خنبیست پر ** آن یکی درد و دگر صافی چو در
  • Çünkü her sevgili, dolu bir küpe benzer, o tortuludur, bu inci gibi saf!

  • می‌شناسا هین بچش با احتیاط ** تا میی یابی منزه ز اختلاط
  • Ey şarabı anlayan, tanıyan er, ihtiyatla tat da karışıksız, katıksız arı duru bir şarap bulasın!

  • هر دو مستی می‌دهندت لیک این ** مستی‌ات آرد کشان تا رب دین 2695
  • Her iki şarap da sarhoşluk verir ama bunun sarhoşluğu, adamı ta Allah' ya kadar çeker götürür!

  • تا رهی از فکر و وسواس و حیل ** بی عقال این عقل در رقص‌الجمل
  • Bunu iç de düşünceden, vesveselerden, hile ve düzenlerden kurtul; akıl bağı olmaksızın deve gibi coş, raksa giriş!

  • انبیا چون جنس روحند و ملک ** مر ملک را جذب کردند از فلک
  • Peygamberler, ruh ve melek âmindendirler, o yüzden gökteki meleği çekerler.

  • باد جنس آتش است و یار او ** که بود آهنگ هر دو بر علو
  • Yel, ateş cinsindendir, onun dostudur, her ikisi de yücelir, yücelere çıkar!

  • چون ببندی تو سر کوزه‌ی تهی ** در میان حوض یا جویی نهی
  • Boş testinin ağzını kapadın da havuza yahut ırmağa attın mı?

  • تا قیامت آن فرو ناید به پست ** که دلش خالیست و در وی باد هست 2700
  • Kıyamete kadar batmaz, çünkü içerisi boştur; o boşlukta hava vardır;

  • میل بادش چون سوی بالا بود ** ظرف خود را هم سوی بالا کشد
  • Yelin meyli, yüceleredir, içinde bulunduğu kabı da yücelere kaldırır.

  • باز آن جانها که جنس انبیاست ** سوی‌ایشان کش کشان چون سایه‌هاست
  • Peygamberlerin cinsinden olan canlar da çekişe çekişe onların yanına giderler.

  • زانک عقلش غالبست و بی ز شک ** عقل جنس آمد به خلقت با ملک
  • Çünkü bu kısımdan olan kişinin aklı üstündür, şüphe yok ki akıl da yaradılış bakımından melekle aynı cinstendir.

  • وان هوای نفس غالب بر عدو ** نفس جنس اسفل آمد شد بدو
  • Nefis havası da düşmana üstündür, fakat nefis, aşağılık cinstendir, aşağılık âlemine gider!

  • بود قبطی جنس فرعون ذمیم ** بود سبطی جنس موسی کلیم 2705
  • Kıpti, kötü Firavun' un cinsindendi. İsrail oğulları kabilelerine mensup olanlar da Allah kelimi Musa'nın cinsinden.

  • بود هامان جنس‌تر فرعون را ** برگزیدش برد بر صدر سرا
  • Haman, tam Firavun'un cinsindendi. Firavun, o yüzden onu seçmiş, başköşeye geçirmiş, kendisine vezir etmişti.

  • لاجرم از صدر تا قعرش کشید ** که ز جنس دوزخ‌اند آن دو پلید
  • Hâsılı sonunda da Haman, onu başköşeden ta cehennemin dibine kadar çekti. Çünkü o iki pis adam cehennem cinsindendi.

  • هر دو سوزنده چو ذوزخ ضد نور ** هر دو چون دوزخ ز نور دل نفور
  • İkisi de cehennem gibi yakıcıydı.. ikisi de nurun, zıddı idi.. ikisi de cehennem gibi gönül nurundan çekinen ve nefret eden kişiydi!

  • زانک دوزخ گوید ای مومن تو زود ** برگذر که نورت آتش را ربود
  • Çünkü cehennem, ey mümin, sırattan çabuk geç, nurun ateşimi söndürecek.

  • بگذر اى مومن كه نورت مىكشد ** آتشم را چون كه دامن مىكشد 2710
  • Ey mümin, nurun eteğini sürüdü mü ateşimi, mahvedecek; hemen geç der.

  • می‌رمد آن دوزخی از نور هم ** زانک طبع دوزخستش ای صنم
  • Cehennemlik de nurdan ürker, kaçar, çünkü güzelim, cehennem tabiatlıdır o!

  • دوزخ از مومن گریزد آنچنان ** که گریزد مومن از دوزخ به جان
  • Mümin, canla başla nasıl cehennemden kaçarsa, cehennem de müminden öyle kaçar!

  • زانک جنس نار نبود نور او ** ضد نار آمد حقیقت نورجو
  • Çünkü müminin nuru, ateş cinsinden değildir. Nuru arayan, hakikatte ateşin zıddıdır.