English    Türkçe    فارسی   

4
2979-3003

  • هر دل ار سامع بدی وحی نهان ** حرف و صوتی کی بدی اندر جهان
  • Fakat her gönül, gizli vahyi duyup işitseydi âlemde harf ve sese ne lüzum kalırdı?
  • گرچه او محو حقست و بی‌سرست ** لیک کار من از آن نازکترست 2980
  • Gerçi o, Tanrıdan mahvolmuştur, başsızdır... fakat benim işim ondan da ince!
  • کرده‌ی او کرده‌ی شاهست لیک ** پیش ضعفم بد نماینده‌ست نیک
  • Onun yaptığı iş Tanrı işidir, ben ona göre zayıfım... doğru, fakat bu iş, yine bana pek kötü görünmede!
  • آنچ عین لطف باشد بر عوام ** قهر شد بر نازنینان کرام
  • Halka lûtfun ta kendisi olan şey, yüce ve nazenin erlere kahırdır.
  • بس بلا و رنج می‌باید کشید ** عامه را تا فرق را توانند دید
  • Şu halde halk, zahmet ve belâlar çekmeli de aradaki farkı görüp anlamalı!
  • کین حروف واسطه ای یار غار ** پیش واصل خار باشد خار خار
  • Ey hakikî dost, mânayı anlamaya vasıta olan bu harfler, mânaya erişmiş adama göre dikendir, hordur hakîrdir!
  • بس بلا و رنج بایست و وقوف ** تا رهد آن روح صافی از حروف 2985
  • Öyleyse saf ruhun harflerden kurtulması için pek çok belâlar çekmesi, pek anlayışlı olması lâzımdır.
  • لیک بعضی زین صدا کرتر شدند ** باز بعضی صافی و برتر شدند
  • Fakat bazıları bu sesten büsbütün sağır kesilirler, bazıları ise daha yücedir, daha üstün olurlar!
  • هم‌چو آب نیل آمد این بلا ** سعد را آبست و خون بر اشقیا
  • Bu belâ Nil ırmağına benzer, iyilere sudur, kötülere kan!
  • هر که پایان‌بین‌تر او مسعودتر ** جدتر او کارد که افزون دید بر
  • Kim, sonu daha fazla görürse daha kutludur... daha ciddiyetle işe sarılır, ekin eker de daha fazla meyve toplar.
  • زانک داند کین جهان کاشتن ** هست بهر محشر و برداشتن
  • Çünkü bilir ki bu ekim dünyası, mahşere hazırlanmak, ahirette burada ektiğini toplamak, devşirmek için yaratılmıştır.
  • هیچ عقدی بهر عین خود نبود ** بلک از بهر مقام ربح و سود 2990
  • Hiçbir bağlantı yoktur ki yalnız o bağ için bağlansın... o bağlantı, bir ticaret elde etmek, bir kâr kazanmak içindir.
  • هیچ نبود منکری گر بنگری ** منکری‌اش بهر عین منکری
  • Dikkat edersen görürsün ki hiçbir münkirin inkârı, sırf inkâr için değildir...
  • بل برای قهر خصم اندر حسد ** یا فزونی جستن و اظهار خود
  • Hasedinden düşmanı kahretmek, yahut üstün olmayı dilemek, kendini göstermek içindir.
  • وآن فزونی هم پی طمع دگر ** بی‌معانی چاشنی ندهد صور
  • O üstünlük isteği de başka bir tamahladır... hâsılı mânalar olmadıkça suretlerin bir lezzeti olamaz!
  • زان همی‌پرسی چرا این می‌کنی ** که صور زیتست و معنی روشنی
  • İşte onun için “Neden bunu yapıyorsun?” diye sorarsın... çünkü suretler zeytin yağıdır mâna ışık.
  • ورنه این گفتن چرا از بهر چیست ** چونک صورت بهر عین صورتیست 2995
  • Değilse bu “Neden” sözü neden? Çünkü suret, ancak o suret için olsaydı “Neden bunu yapıyorsun?” diye sormazdın ki!
  • این چرا گفتن سال از فایده‌ست ** جز برای این چرا گفتن بدست
  • Bu “Neden” diye sormak, bir şey öğrenmek içindir... bundan başka bir suretle neden diye sormak kötüdür.
  • از چه رو فایده‌ی جویی ای امین ** چون بود فایده این خود همین
  • Ey emin adam, bunun faydası, sırrı bundan ibaretse neden hikmetini arıyorsun ya!
  • پس نقوش آسمان و اهل زمین ** نیست حکمت کان بود بهر همین
  • Göğün ve yer ehlinin suretleri, ancak bu suretler için yaratılmışsa bunda bir hikmet yoktur ki!
  • گر حکیمی نیست این ترتیب چیست ** ور حکیمی هست چون فعلش تهیست
  • Bir hikmet sahibi yoksa bu tertip nedir... bir hikmet sahibi varsa işi nasıl boş ve abes olabilir?
  • کس نسازد نقش گرمابه و خضاب ** جز پی قصد صواب و ناصواب 3000
  • Doğru, yanlış, bir şey düşünmeksizin ne kimse hamama bir resim yapar, ne bir yeri boyar!
  • مطالبه کردن موسی علیه‌السلام حضرت را کی خلقت خلقا اهلکتهم و جواب آمدن
  • Musa aleyhisselâm’ın Tanrı’ya “Neden halkı yarattın,sonrada onları helak adiyorsun?” diye sorması ve Tanrı’nın cevabı
  • گفت موسی ای خداوند حساب ** نقش کردی باز چون کردی خراب
  • Musa dedi ki: Ey soru hesap gününün sahibi Tanrı, yapıp düzdün, neden yine bozar yıkarsın?
  • نر و ماده نقش کردی جان‌فزا ** وانگهان ویران کنی این را چرا
  • Cana, canlar katan erler, dişiler yaratırsın... sonra bunları yıkar, mahvedersin; neden?
  • گفت حق دانم که این پرسش ترا ** نیست از انکار و غفلت وز هوا
  • Tanrı dedi ki: Bu suali inkâr yüzünden, yahut gafletle ve nefsine uyarak sormuyorsun, biliyorum.