بود او را بیم و اومید از خدا ** خوف فانی شد عیان گشت آن رجا

بود او را بیم و اومید از خدا ** خوف فانی شد عیان گشت آن رجا 4070

Evvelce Tanrı'dan korkar, umardı. Korku yok oldu, o yalvarış meydana çıktı.

چون شکست او گوهر خاص آن زمان ** زان امیران خاست صد بانگ و فغان

Eyaz da o değerli mücevheri kırınca beylerden yüzlerce feryat ve figan koptu.

کین چه بی‌باکیست والله کافرست ** هر که این پر نور گوهر را شکست

Bu ne korkusuzluk, Tanrı hakkı için bu nurlu mücevheri kıran kâfirdir dediler.

وآن جماعت جمله از جهل و عما ** در شکسته در امر شاه را

O topluluğun hepsi de körlüklerinden Padişahın inci gibi olan buyruğunu kırmıştı.

قیمتی گوهر نتیجه‌ی مهر و ود ** بر چنان خاطر چرا پوشیده شد

Mücevherin değeriyle sevginin sonucu, gönüllerinden gizli kalmıştı.

تشنیع زدن امرا بر ایاز کی چرا شکستش و جواب دادن ایاز ایشان را

Beylerin, neden bu mücevheri kırdın diye Eyaz'ı kınamaları, onun cevap vermesi

گفت ایاز ای مهتران نامور ** امر شه بهتر به قیمت یا گهر 4075

Eyaz dedi ki: Ey ünlü ulular, Padişahın buyruğu mu daha ileri, mücevher mi?

امر سلطان به بود پیش شما ** یا که این نیکو گهر بهر خدا

Sizce, Tanrı hakkı için söyleyin, Padişahın emri mi daha üstün, yoksa bu güzelim mücevher mi?

ای نظرتان بر گهر بر شاه نه ** قبله‌تان غولست و جاده‌ی راه نه

Ey mücevhere bakan, Padişaha aldırış bile etmeyen beyler, önünüzde gül var, ana cadde değil!

من ز شه بر می‌نگردانم بصر ** من چو مشرک روی نارم با حجر

Ben gözümü Padişahtan ayırmam. Müşrik gibi taşa yüz tutmam.

بی‌گهر جانی که رنگین سنگ را ** برگزیند پس نهد شاه مرا

Boyalı taşı seçip Padişahın buyruğunu geri bırakan canda hiçbir gevher, hiçbir değer yoktur.

پشت سوی لعبت گل‌رنگ کن ** عقل در رنگ‌آورنده دنگ کن 4080

Gül renkli oyuncağı ardına at. Onlara renk vereni aklına getir ve şaş.

اندر آ در جو سبو بر سنگ زن ** آتش اندر بو و اندر رنگ زن

Dereye gir, testiyi taşa çal. Kokuya, renge ateş ver.

گر نه‌ای در راه دین از ره‌زنان ** رنگ و بو مپرست مانند زنان

Din yolunda yol kesicilerden değilsen kadınlar gibi renge, kokuya tapma.

سر فرود انداختند آن مهتران ** عذرجویان گشه زان نسیان به جان

Bu sözler üzerine o yüce erler, bu hatalarına özür olmak üzere başlarını önlerine eğdiler.

از دل هر یک دو صد آه آن زمان ** هم‌چو دودی می‌شدی تا آسمان

O anda her birinin gönlünden belki iki yüz kere ah çıktı bir duman gibi ta göğe kadar ulaştı.

کرد اشارت شه به جلاد کهن ** که ز صدرم این خسان را دور کن 4085

Padişah, ihtiyar cellâda emir verdi: Bu çerçöpü, benim yüce tapımdan uzaklaştır!

این خسان چه لایق صدر من‌اند ** کز پی سنگ امر ما را بشکنند

Bu aşağılık adamlar, bu yüce makama lâyık değiller. Bir taş için benim buyruğumu reddettiler.

امر ما پیش چنین اهل فساد ** بهر رنگین سنگ شد خوار و کساد

Buyruğum, bu çeşit fesatçılarca bir boyalı taş için hor hakir oldu.

قصد شاه به کشتن امرا و شفاعت کردن ایاز پیش تخت سلطان کی ای شاه عالم العفو اولی

Padişahın beylerin öldürülmesini emretmesi, Eyaz'ın "Af, daha doğrudur" diye şefaata bulunması

پس ایاز مهرافزا بر جهید ** پیش تخت آن الغ سلطان دوید

Bunun üzerine merhametli Eyaz, sıçradı, o ulu Padişahın tahtına doğru koştu.

سجده‌ای کرد و گلوی خود گرفت ** کای قبادی کز تو چرخ آرد شگفت

Secde edip boğazını tutarak, padişahım dedi, senin gibi yüce bir padişahın sultanlığına gökyüzü bile hayran olmuştur.

ای همایی که همایان فرخی ** از تو دارند و سخاوت هر سخی 4090

Ey hüma kuşu, hümalar kutluluğu senden bulur, cömertler, cömertliğe senden ererler.

ای کریمی که کرمهای جهان ** محو گردد پیش ایثارت نهان

Ey kerem sahibi, âlemdeki kerem ve ihsanlar, senin bağışlamana karşı mahvolur gider.

ای لطیفی که گل سرخت بدید ** از خجالت پیرهن را بر درید

Ey lütuf sahibi, kırmızı gül seni görünce utancından gömleğini yırtar.

از غفوری تو غفران چشم‌سیر ** روبهان بر شیر از عفو تو چیر

Yarlıgama, senin yarlıgamanla doymuş, tilkiler, senin affınla aslanlara üstün olmuştur.

جز که عفو تو کرا دارد سند ** هر که با امر تو بی‌باکی کند

Senin buyruğuna karşı korkusuzca harekette bulunan, affından başka nereye dayansın?