English    Türkçe    فارسی   

5
3307-3356

  • یا الهی سکرت ابصارنا  ** فاعف عنا اثقلت اوزارنا 
  • Tanrım,gözlerimiz sarhoş bir hale geldi.Yüklerimiz sırtımızı ağırlaştırdı,büktü.Sen bizi affet.
  • یا خفیا قد ملات الخافقین  ** قد علوت فوق نور المشرقین 
  • Ey gizli Tanrı,o alemde de doldun,bu aleme de.Doğu nurunun da üstüne yüceldin,batı nurunun da.
  • انت سر کاشف اسرارنا  ** انت فجر مفجر انهارنا 
  • Sen,bir sırsın ki sırrımızı açığa vurur,bilirsin.Sen bir fecirsin,kin nehirlerimizi kaynatır akıtırsın.
  • یا خفی الذات محسوس العطا  ** انت کالماء و نحن کالرحا  3310
  • Ey zatı gizli,ihsanı duyulur Tanrı,sen su gibisin,biz değirmen taşına benzeriz.
  • انت کالریح و نحن کالغبار  ** تختفی الریح و غبراها جهار 
  • Sen yel gibisin,biz toz gibi.Yeli gizlersin de tozu meydandadır.
  • تو بهاری ما چو باغ سبز خوش  ** او نهان و آشکارا بخششش 
  • Sen bir baharsın,biz bağ gibi yemyeşil,hoş bir haldeyiz.O gizlidir,ihsanı aşikar.
  • تو چو جانی ما مثال دست و پا  ** قبض و بسط دست از جان شد روا 
  • Sen can gibisin,biz ele,ayağa benzeriz.Elin tutup koyvermesi,can vasıtasiyledir.
  • تو چو عقلی ما مثال این زبان  ** این زبان از عقل دارد این بیان 
  • Sen akıl gibisin,biz şu dile benzeriz.Bu dil,şu anlatışı akıldan alır,akıldan beller.
  • تو مثال شادی و ما خنده‌ایم  ** که نتیجه‌ی شادی فرخنده‌ایم  3315
  • Sen sevinç gibisin,biz gülme gibi.Yani sevincin sonu güler,neşeleniriz.
  • جنبش ما هر دمی خود اشهدست  ** که گواه ذوالجلال سرمدست 
  • Bizim hareketimiz,her an sana bir tanıklık vermede;ululuk ıssı Tanrı'ya bir tanıktır.
  • گردش سنگ آسیا در اضطراب  ** اشهد آمد بر وجود جوی آب 
  • Değirmen taşının ıstıraplarla dönüşü de,suyun varlığına tanıktır.
  • ای برون از وهم و قال و قیل من  ** خاک بر فرق من و تمثیل من 
  • Ey benim vehnimden,dedikodumdan dışarı olan Tanrı,toprak benim de başıma,getirdiğim örneğin de başına!
  • بنده نشکیبد ز تصویر خوشت  ** هر دمت گوید که جانم مفرشت 
  • Kul,sabredemez,güzel güzel tasvirlerde bulunur.Her an sana,canım,ayaklarının altına yayılmış döşemedir.
  • هم‌چو آن چوپان که می‌گفت ای خدا  ** پیش چوپان و محب خود بیا  3320
  • Hani o çoban gibi.O da yarabbi,seni arayan çobana gel.
  • تا شپش جویم من از پیراهنت  ** چارقت دوزم ببوسم دامنت 
  • Gel de gömleğindeki bitleri ayıklıyayım,kırayım.Çarığımı dikeyim,eteğini öpeyim diyordu ya.
  • کس نبودش در هوا و عشق جفت  ** لیک قاصر بود از تسبیح و گفت 
  • Kimse aşk ve muhabbette ona eş olamazdı,fakat Tanrı'yı tesbih etmeyi,ona söz söylemeyi bilmiyordu.
  • عشق او خرگاه بر گردون زده  ** جان سگ خرگاه آن چوپان شده 
  • Onun aşkı,gökyüzüne çadır kurmuştu.Köpeğe benzeyen can,o çobanın önünde bir köpek kesilmişti.
  • چونک بحر عشق یزدان جوش زد  ** بر دل او زد ترا بر گوش زد 
  • Tanrı aşkının denizi coşunca onun gönlüne vurdu,senin kulağına değdi.
  • حکایت جوحی کی چادر پوشید و در وعظ میان زنان نشست و حرکتی کرد زنی او را بشناخت کی مردست نعره‌ای زد 
  • Cuha'nın çarşaf giyip kadınlar arasına karışarak vaz dinlemesi ve bir harekette bulunması yüzünden kadının birinin onu tanıyıp erkektir diye nara atması.
  • واعظی بد بس گزیده در بیان  ** زیر منبر جمع مردان و زنان  3325
  • Sözü kuvvetli,cerbezesi yerinde bir vazeden vardı.Mimbere çıkmış vaız ediyordu.Kadın,erkek herkes mimberin dibine toplanmıştı.
  • رفت جوحی چادر و روبند ساخت  ** در میان آن زنان شد ناشناخت 
  • Cuha da bir çarşaf giyip yüzünü örttü,kadınlar arasına karıştı.Kimse onu tanımıyordu.
  • سایلی پرسید واعظ را به راز  ** موی عانه هست نقصان نماز 
  • Bir kadın,vaız edene gizlice sordu:Kasıktaki kıllar,namazın bozulmasına sebep olur mu?
  • گفت واعظ چون شود عانه دراز  ** پس کراهت باشد از وی در نماز 
  • Vaiz dedi ki:Uzun olursa namaz mekruh olur.
  • یا به آهک یا ستره بسترش  ** تا نمازت کامل آید خوب و خوش 
  • Ya hamam otuyla,ya ustra ile traş etmen lazım ki namazın tamam olsun,kabul edilsin.
  • گفت سایل آن درازی تا چه حد  ** شرط باشد تا نمازم کم بود  3330
  • Kadın:Ne kadar uzun olursa namazın kabul olmaz dedi.
  • گفت چون قدر جوی گردد به طول  ** پس ستردن فرض باشد ای سول 
  • Vaız eden dedi ki:Bir arpa boyu uzun olursa traş etmek farzdır.
  • گفت جوحی زود ای خوهر ببین  ** عانه‌ی من گشته باشد این چنین 
  • Cuha,hemen kızkardeş dedi,bak bakalım,benim kasığımın kılı o kadar olmuş mu?
  • بهر خشنودی حق پیش آر دست  ** که آن به مقدار کراهت آمدست 
  • Tanrı rızası için elini uzat da bir yokla. Bakalım,mekruh olacak kadar uzamış mı?
  • دست زن در کرد در شلوار مرد  ** کیر او بر دست زن آسیب کرد 
  • Yanındaki kadın,Cuhanın şalvarına el atar atmaz eline aleti geldi.
  • نعره‌ای زد سخت اندر حال زن  ** گفت واعظ بر دلش زد گفت من  3335
  • Derhal şiddetli bir nara attı.Hoca,sözüm gönlüne tesir etti dedi.
  • گفت نه بر دل نزد بر دست زد  ** وای اگر بر دل زدی ای پر خرد 
  • Cuha dedi ki:Hayır,gönlüne tesir etmedi,eline tesir etti.A akıllı adam,gönlüne tesir etseydi vay haline!
  • بر دل آن ساحران زد اندکی  ** شد عصا و دست ایشان را یکی 
  • O büyücülerin gönlüne birazcık tesir etti de onlarca sopa da bir oldu,el de.
  • گر عصا بستانی از پیری شها  ** بیش رنجد که آن گروه از دست و پا 
  • Padişahım,bir ihtiyarın sopasını alsan o sopa,onun eli ayağı olduğu için pek incinir.
  • نعره‌ی لاضیر بر گردون رسید  ** هین ببر که جان ز جان کندن رهید 
  • Halbuki onlar,elleri,ayakları kesileceği halde "Bize zarar olmaz ki"diye nara attılar,naraları gökyüzüne vardı.Hadi,gel kes dediler,can,can çekişmeden kurtulur.
  • ما بدانستیم ما این تن نه‌ایم  ** از ورای تن به یزدان می‌زییم  3340
  • Biz bildik ki şu tenden ibaret değiliz.Beden olmaksızın da Tanrı ile yaşarız.
  • ای خنک آن را که ذات خود شناخت  ** اندر امن سرمدی قصری بساخت 
  • Ne mutlu o kişiye ki kendi zatını tanıdı,ebedi emniyet sahasında bir köşk kurdu.
  • کودکی گرید پی جوز و مویز  ** پیش عاقل باشد آن بس سهل چیز 
  • Çocuk,ceviz ve kuru üzüm için ağlar.Halbuki bu,büyük adama göre hiçbir şey değildir
  • پیش دل جوز و مویز آمد جسد  ** طفل کی در دانش مردان رسد 
  • Gönüle göre de beden,cevizle kuru üzümdür.Çocuk,nerden büyüklerin bilgisine sahip olacak?
  • هر که محجوبست او خود کودکست  ** مرد آن باشد که بیرون از شکست 
  • Kim,perde ardındaysa zaten çocuktur.Er ona derler ki kırılmaz.
  • گر بریش و خایه مردستی کسی  ** هر بزی را ریش و مو باشد بسی  3345
  • Bir adam,sakalla,hayayla erkek olsaydı keçinin de sakalı var,tüyü var.O da adam olurdu.
  • پیشوای بد بود آن بز شتاب  ** می‌برد اصحاب را پیش قصاب 
  • Halbuki o keçi,kötü bir kılavuz olur,kendisine uyanları ancak kasaba çeker,götürür.
  • ریش شانه کرده که من سابقم  ** سابقی لیکن به سوی مرگ و غم 
  • Sakalını tara,ben ilerigelen biriyim demek ister.Doğru ilerigelensin ama ölüme ve gama!
  • هین روش بگزین و ترک ریش کن  ** ترک این ما و من و تشویش کن 
  • Kendine gel de sakaldan vazgeç,kendine bir yol tut,bu benliği,bu teşvişi bırak.
  • تا شوی چون بوی گل با عاشقان  ** پیشوا و رهنمای گلستان 
  • Bu suretle de aşıklar için gülsuyu kesil,gül bahçesine kılavuz ol,öne düş.
  • کیست بوی گل دم عقل و خرد  ** خوش قلاووز ره ملک ابد  3350
  • Gül kokusu nedir?Akıl nefesi,ebediyet ülkesinin güzel kılavuzu.
  • فرمودن شاه به ایاز بار دگر کی شرح چارق و پوستین آشکارا بگو تا خواجه تاشانت از آن اشارت پند گیرد کی الدین النصیحة و موعظه یابند 
  • Padişahın tekrar Eyaz'a,çarıkla pösteki işini açıkça söyle de kapı yoldaşların bundan öğüt alsınlar,çünkü"Din,öğütten ibarettir"demesi.
  • سر چارق را بیان کن ای ایاز  ** پیش چارق چیستت چندین نیاز 
  • Eyaz,çarığın sırrı nedir,söyle.Bir çarığa bu kadar niyazın nedeni nedir?
  • تا بنوشد سنقر و بک یا رقت  ** سر سر پوستین و چارقت 
  • Söyle de Sunkur'la arkadasın Bekbaruk duysun,pöstekiyle çarığın sırrının sırrını anlasın.
  • ای ایاز از تو غلامی نور یافت  ** نورت از پستی سوی گردون شتافت 
  • Eyaz,kulluk senden nurlandı.Nurun,aşağılık alemden kurtuldu gökyüzüne yüceldi.
  • حسرت آزادگان شد بندگی  ** بندگی را چون تو دادی زندگی 
  • Senin yüzünden kulluk,hür kişilerin hasret çektikleri bir şey oldu.Sen,kulluğa hayat vereli hürler bile kulluğa özenir oldular.
  • مؤمن آن باشد که اندر جزر و مد  ** کافر از ایمان او حسرت خورد  3355
  • İnanmış,adam ona derler ki her hususta kafir bile onun imanına hased etsin,özensin.
  • حکایت کافری کی گفتندش در عهد ابا یزید کی مسلمان شو و جواب گفتن او ایشان را 
  • Ebayezid'in zamanında bir kafire"Müslüman olsana"dedikleri vakit o kafirin bu söze cevap vermesi
  • بود گبری در زمان بایزید  ** گفت او را یک مسلمان سعید 
  • Bayezid'in zamanında bir kafir vardı.Ona kutlu bir müslüman dedi ki: