English    Türkçe    فارسی   

1
1863-1887

  • It (blame) is like (bitter) decoctions and pills which you swallow and for a long time you are in disturbance and pain,
  • همچو مطبوخ است و حب کان را خوری ** تا به دیری شورش و رنج اندری‌‌

  • Whereas, if you eat halwá (sweetmeat), its taste is momentary: this effect, like the other, is not enduring for ever.
  • ور خوری حلوا بود ذوقش دمی ** این اثر چون آن نمی‌‌پاید همی‌‌

  • Since it does not endure (perceptibly), it endures imperceptibly: recognise every opposite by means of its opposite. 1865
  • چون نمی‌‌پاید همی‌‌پاید نهان ** هر ضدی را تو به ضد او بدان‌‌

  • When the effect of sugar endures (remains latent), after a while it produces boils that call for the lancet.
  • چون شکر پاید نهان تاثیر او ** بعد حینی دمل آرد نیش جو

  • The fleshly soul was made a Pharaoh by (receiving) many praises: be lowly of spirit through meekness, do not domineer.
  • نفس از بس مدحها فرعون شد ** کن ذلیل النفس هونا لا تسد

  • So far as you can, become a slave, do not be a monarch. Suffer blows: become like the ball, do not be the bat.
  • تا توانی بنده شو سلطان مباش ** زخم کش چون گوی شو چوگان مباش‌‌

  • Otherwise, when this elegance and beauty remains with you no more, you will be loathed by those companions.
  • ور نه چون لطفت نماند وین جمال ** از تو آید آن حریفان را ملال‌‌

  • The set of people who used to flatter you deceitfully, when they behold you will call you a devil. 1870
  • آن جماعت کت همی‌‌دادند ریو ** چون ببینندت بگویندت که دیو

  • When they see you at their doors, they all will cry, “Truly a dead man has risen from the grave.”
  • جمله گویندت چو بینندت به در ** مرده‌‌ای از گور خود بر کرد سر

  • (You will be) like the beardless youth whom they address as “Lord” that by this hypocrisy they may make entrap him.
  • همچو امرد که خدا نامش کنند ** تا بدین سالوس در دامش کنند

  • As soon as he has grown a beard in infamy, the Devil is ashamed to search after him.
  • چون که در بد نامی آمد ریش او ** دیو را ننگ آید از تفتیش او

  • The Devil approaches Man for the sake of wickedness: he does not approach you because you are worse than the Devil.
  • دیو سوی آدمی شد بهر شر ** سوی تو ناید که از دیوی بتر

  • So long as you were a man the Devil was running at your heels and bidding you taste (his) wine. 1875
  • تا تو بودی آدمی دیو از پی‌‌ات ** می‌‌دوید و می‌‌چشانید او می‌‌ات‌‌

  • Since you have become confirmed in devilry, the good-for-nothing Devil is fleeing from you!
  • چون شدی در خوی دیوی استوار ** می‌‌گریزد از تو دیو نابکار

  • He who (formerly) clung to your skirt fled from you when you became like this.
  • آن که اندر دامنت آویخت او ** چون چنین گشتی ز تو بگریخت او

  • Explanation of (the Tradition) “Whatsoever God wills cometh to pass.”
  • تفسیر ما شاء الله کان‌‌

  • We have spoken all these words, but in preparing ourselves (for the journey before us) we are naught, naught without the favours of God.
  • این همه گفتیم لیک اندر بسیچ ** بی‌‌عنایات خدا هیچیم هیچ‌‌

  • Without the favours of God and God's elect ones, angel though he be, his page is black.
  • بی‌‌عنایات حق و خاصان حق ** گر ملک باشد سیاه استش ورق‌‌

  • O God, O Thou whose bounty fulfils (every) need, it is not allowable to mention any one beside Thee. 1880
  • ای خدا ای فضل تو حاجت روا ** با تو یاد هیچ کس نبود روا

  • This amount of guidance Thou hast bestowed (upon us); till this (present time) Thou hast covered up many a fault of ours.
  • این قدر ارشاد تو بخشیده‌‌ای ** تا بدین بس عیب ما پوشیده‌‌ای‌‌

  • Cause the drop of knowledge which Thou gavest (us) heretofore to become united with Thy seas.
  • قطره‌‌ای دانش که بخشیدی ز پیش ** متصل گردان به دریاهای خویش‌‌

  • In my soul there is a drop of knowledge: deliver it from sensuality and from the body's clay,
  • قطره‌‌ای علم است اندر جان من ** وارهانش از هوا وز خاک تن‌‌

  • Before these clays drink it up, before these winds absorb it,
  • پیش از آن کاین خاکها خسفش کنند ** پیش از آن کاین بادها نشفش کنند

  • Although, when they absorb it, Thou art able to take it back from them and redeem it. 1885
  • گر چه چون نشفش کند تو قادری ** کش از ایشان واستانی واخری‌‌

  • The drop that vanished in the air or was spilled (on the earth)—when did it flee (escape) from the storehouse of Thy omnipotence?
  • قطره‌‌ای کاو در هوا شد یا که ریخت ** از خزینه‌‌ی قدرت تو کی گریخت‌‌

  • If it enter into non-existence or a hundred non-existences, it will make a foot of its head (will return in headlong haste) when Thou callest it.
  • گر در آید در عدم یا صد عدم ** چون بخوانیش او کند از سر قدم‌‌