English    Türkçe    فارسی   

2
2145-2169

  • ور نباشد قطب یار ره بود ** شه نباشد فارس اسپه بود 2145
  • And if he be not a Qutb, he may be a friend of the (Súfí) Way; if he be not the king, he may be the cavalier of the host.
  • پس صله یاران ره لازم شمار ** هر که باشد گر پیاده گر سوار
  • Deem it, then, incumbent (on you) to attach yourselves to the friends of the Way, whosoever it may be, and whether (he be) footman or rider.
  • ور عدو باشد همین احسان نکوست ** که به احسان بس عدو گشته است دوست‏
  • And if he be a foe (to you), still this kindness is good, for by kindness many a foe hath been made a friend;
  • ور نگردد دوست کینش کم شود ** ز آن که احسان کینه را مرهم شود
  • And though he do not become a friend, his enmity is lessened, because kindness becomes the balm for enmity.
  • بس فواید هست غیر این و لیک ** از درازی خایفم ای یار نیک‏
  • There are many profits besides these, but I am afraid of being tedious, good friend.
  • حاصل این آمد که یار جمع باش ** هم چو بتگر از حجر یاری تراش‏ 2150
  • The gist (of the matter) is this: be the friend of the whole community (of Súfís): like the idol-maker, carve a friend out of the stone,
  • ز آن که انبوهی و جمع کاروان ** ره زنان را بشکند پشت و سنان‏
  • Because the throng and multitude of a caravan will break the backs and spears of the highwaymen.
  • چون دو چشم دل نداری ای عنود ** که نمی‏دانی تو هیزم را ز عود
  • Inasmuch as you have not the heart's two eyes, O contumacious man, so that you cannot distinguish firewood from aloes-wood,
  • چون که گنجی هست در عالم مرنج ** هیچ ویران را مدان خالی ز گنج‏
  • (You may despair of finding the true friend of God; but) since there exists a treasure in the world, do not grieve: deem no ruined place empty of treasure.
  • قصد هر درویش می‏کن از گزاف ** چون نشان یابی بجد می‏کن طواف‏
  • Betake yourself to every dervish at random, and when you find the mark (of the true saint), frequent (him) assiduously.
  • چون تو را آن چشم باطن بین نبود ** گنج می‏پندار اندر هر وجود 2155
  • As the inward-seeing eye was not (granted) to you, think always (that) the treasure (may be) in everybody.
  • وحی کردن حق تعالی به موسی علیه السلام که چرا به عیادت من نیامدی‏
  • How the high God revealed to Moses, on whom be peace, (the words), “Wherefore didst not thou visit Me in sickness?”
  • آمد از حق سوی موسی این عتاب ** کای طلوع ماه دیده تو ز جیب‏
  • To Moses there came from God this reproach: “O thou who hast seen the rising of the moon from thy bosom,
  • مشرقت کردم ز نور ایزدی ** من حقم رنجور گشتم نامدی‏
  • Thou whom I have made (radiant as) the place of sunrise by (illumining thee with) the Divine Light! I am God, I fell sick, thou camest not.”
  • گفت سبحانا تو پاکی از زیان ** این چه رمز است این بکن یا رب بیان‏
  • Moses said, “O Thou transcendent in Thy glory, Thou art clear of loss (defect). What mystery is this? Explain this, O Lord!”
  • باز فرمودش که در رنجوریم ** چون نپرسیدی تو از روی کرم‏
  • God said unto him again, “Wherefore in My sickness didst not thou kindly ask after Me?”
  • گفت یا رب نیست نقصانی تو را ** عقل گم شد این سخن را بر گشا 2160
  • He answered, “O Lord, Thou hast no imperfection. (My) understanding is lost: unfold (the meaning of) these words.”
  • گفت آری بنده خاص گزین ** گشت رنجور او منم نیکو ببین‏
  • God said, “Yea; a favourite and chosen slave (of Mine) fell sick. I am he. Consider well!
  • هست معذوریش معذوری من ** هست رنجوریش رنجوری من‏
  • His excusability (infirmity) is My excusability, his sickness is My sickness.”
  • هر که خواهد همنشینی خدا ** تا نشیند در حضور اولیا
  • Whoever wishes to sit with God, let him sit in the presence of the saints.
  • از حضور اولیا گر بسکلی ** تو هلاکی ز آن که جزوی بی‏کلی‏
  • If you are broken off (divided) from the presence of the saints, you are in perdition, because you are a part without the whole.
  • هر که را دیو از کریمان وابرد ** بی‏کسش یابد سرش را او خورد 2165
  • Whomsoever the Devil cuts off from the noble (saints), he finds him without any one (to help him), and he devours his head.
  • یک بدست از جمع رفتن یک زمان ** مکر دیو است بشنو و نیکو بدان‏
  • To go for one moment a single span apart from the community (of saints) is (a result of) the Devil's guile. Hearken, and know (it) well.
  • تنها کردن باغبان صوفی و فقیه و علوی را از همدیگر
  • How the gardener isolated the Súfí, the jurist, and the descendant of ‘Alí from one another.
  • باغبانی چون نظر در باغ کرد ** دید چون دزدان به باغ خود سه مرد
  • A gardener, when he looked into the orchard, saw three men in his orchard, as (though they were) thieves:
  • یک فقیه و یک شریف و صوفیی ** هر یکی شوخی بدی لایوفیی‏
  • A jurist and a Sharíf and a Súfí: each one an impudent, knavish and perfidious rogue.
  • گفت با اینها مرا صد حجت است ** لیک جمع‏اند و جماعت قوت است‏
  • He said, “I have a hundred arguments against these fellows, but they are united, and a united party is (a source of) strength.