English    Türkçe    فارسی   

2
727-751

  • خر برهنه بر نشین ای بو الفضول ** خر برهنه نه که راکب شد رسول‏
  • Mount the ass bare-backed, O busybody: did not the Prophet ride the ass bare-backed?
  • النبی قد رکب معروریا ** و النبی قیل سافر ماشیا
  • The Prophet rode (his beast) bare-backed; and the Prophet, it is said, journeyed on foot.
  • شد خر نفس تو بر میخیش بند ** چند بگریزد ز کار و بار چند
  • The ass, your fleshly soul, has gone off; tie it to a peg. How long will it run away from work and burden, how long?
  • بار صبر و شکر او را بردنی است ** خواه در صد سال و خواهی سی و بیست‏ 730
  • It must bear the burden of patience and thanksgiving, whether for a hundred years or for thirty or twenty.
  • هیچ وازر وزر غیری بر نداشت ** هیچ کس ندرود تا چیزی نکاشت‏
  • None that is laden supported another's load; none reaped until he sowed something.
  • طمع خام است آن مخور خام ای پسر ** خام خوردن علت آرد در بشر
  • ’Tis a raw (absurd) hope; eat not what is raw, O son: eating raw brings illness to men.
  • کان فلانی یافت گنجی ناگهان ** من همان خواهم نه کار و نه دکان‏
  • (Do not say to yourself), “So-and-so suddenly found a treasure; I would like the same: neither work nor shop (for me)!”
  • کار بخت است آن و آن هم نادر است ** کسب باید کرد تا تن قادر است‏
  • That (discovery of treasure) is Fortune's doing (a piece of luck), and moreover it is rare: one must earn a living so long as the body is able.
  • کسب کردن گنج را مانع کی است ** پا مکش از کار آن خود در پی است‏ 735
  • How does earning a livelihood prevent the (discovery of) treasure? Do not retire from work: that (treasure), indeed, is (following) behind (the work).
  • تا نگردی تو گرفتار اگر ** که اگر این کردمی یا آن دگر
  • See that you are not made captive by “if,” saying, “If I had done this or the other (thing),”
  • کز اگر گفتن رسول با وفاق ** منع کرد و گفت آن هست از نفاق‏
  • For the sincere Prophet forbade (people) to say “if,” and said, “That is from hypocrisy”;
  • کان منافق در اگر گفتن بمرد ** وز اگر گفتن بجز حسرت نبرد
  • For the hypocrite died in saying “if,” and from saying “if” he won nothing but remorse.
  • مثل
  • Parable.
  • آن غریبی خانه می‏جست از شتاب ** دوستی بردش سوی خانه‏ی خراب‏
  • A certain stranger was hastily seeking a house: a friend took him to a house in ruins.
  • گفت او این را اگر سقفی بدی ** پهلوی من مر ترا مسکن شدی‏ 740
  • He said (to the stranger), “If this (house) had a roof, it would be a home for you beside me.
  • هم عیال تو بیاسودی اگر ** در میانه داشتی حجره‏ی دگر
  • Your family too would be comfortable, if it had another room in it.”
  • گفت آری پهلوی یاران خوش است ** لیک ای جان در اگر نتوان نشست‏
  • “Yes,” said he, “it is nice (to be) beside friends, but my dear soul, one cannot lodge in ‘if’.”
  • این همه عالم طلب‏کار خوشند ** وز خوش تزویر اندر آتشند
  • All the world are seekers of happiness, and on account of a false happiness they are in the fire.
  • طالب زر گشته جمله پیر و خام ** لیک قلب از زر نداند چشم عام‏
  • Old and young have become gold-seekers, but the common eye does not distinguish alloy from gold.
  • پرتوی بر قلب زد خالص ببین ** بی‏محک زر را مکن از ظن گزین‏ 745
  • The pure (gold) shot a beam on the alloy: see that you choose not the gold on the ground of (mere) opinion, without a touchstone.
  • گر محک داری گزین کن ور نه رو ** نزد دانا خویشتن را کن گرو
  • If you have a touchstone, choose; otherwise, go, devote yourself to him that knows (the difference).
  • یا محک باید میان جان خویش ** ور ندانی ره مرو تنها تو پیش‏
  • Either you must have a touchstone within your own soul, or if you know not the Way, do not go forward alone.
  • بانگ غولان هست بانگ آشنا ** آشنایی که کشد سوی فنا
  • The cry of the ghouls is the cry of an acquaintance—an acquaintance who would lure you to perdition.
  • بانگ می‏دارد که هان ای کاروان ** سوی من آیید نک راه و نشان‏
  • She (the ghoul) keeps on crying, “Hark, O caravan people! Come towards me, here is the track and the landmarks.”
  • نام هر یک می‏برد غول ای فلان ** تا کند آن خواجه را از آفلان‏ 750
  • The ghoul mentions the name of each, saying “O so-and-so,” in order that she may make that personage one of those who sink.
  • چون رسد آن جا ببیند گرگ و شیر ** عمر ضایع راه دور و روز دیر
  • When he reaches the spot, he sees wolves and lions, his life lost, the road far off, and the day late.