English    Türkçe    فارسی   

6
2684-2708

  • ور به عقل ادراک این ممکن بدی  ** قهر نفس از بهر چه واجب شدی 
  • And if it were possible to perceive this (oneness) by means of reason, wherefore should self-violence have become a duty?
  • با چنان رحمت که دارد شاه هش  ** بی‌ضرورت چون بگوید نفس کش  2685
  • How, with such (infinite) mercy as He hath, would the King of intellect say unnecessarily “Kill thyself”?
  • مبالغه کردن موش در لابه و زاری و وصلت جستن از چغز آبی 
  • How the mouse exerted himself to the utmost in supplication and humble entreaty and besought the water-frog to grant him access (at all times).
  • گفت کای یار عزیز مهرکار  ** من ندارم بی‌رخت یک‌دم قرار 
  • He (the mouse) said, “O dear and affectionate friend, without (seeing) thy face I have not a moment's rest.
  • روز نور و مکسب و تابم توی  ** شب قرار و سلوت و خوابم توی 
  • By day thou art my light and (power of) acquisition and strength; by night thou art my rest and comfort and sleep.
  • از مروت باشد ار شادم کنی  ** وقت و بی‌وقت از کرم یادم کنی 
  • It would be a generous act if thou wouldst make me happy and kindly remember me early and late.
  • در شبان‌روزی وظیفه‌ی چاشتگاه  ** راتبه کردی وصال ای نیک‌خواه 
  • During (the period of) a (whole) day and night thou hast allowed me (only) breakfast-time for access (to thee), O well-wisher.
  • پانصد استسقاستم اندر جگر  ** با هر استسقا قرین جوع البقر  2690
  • I feel in my liver five hundred cravings for drink, and bulimy (morbid hunger) is conjoined with every craving.
  • بی‌نیازی از غم من ای امیر  ** ده زکات جاه و بنگر در فقیر 
  • Thou, O prince, art unconcerned with my passion: pay the poor-tax on thy high estate, look (kindly) on (this) poor wretch.
  • این فقیر بی‌ادب نا درخورست  ** لیک لطف عام تو زان برترست 
  • This poor unmannerly wretch is not worthy (of thy favour); but thy universal grace is superior to (regard for) that.
  • می‌نجوید لطف عام تو سند  ** آفتابی بر حدثها می‌زند 
  • Thy universal grace requires no support (reason to justify it): a sun strikes (with its beams) on (all) ordures.
  • نور او را زان زیانی نابده  ** وان حدث از خشکیی هیزم شده 
  • Its light suffers no loss thereby, and the ordure is made dry and (fit for) fuel,
  • تا حدث در گلخنی شد نور یافت  ** در در و دیوار حمامی بتافت  2695
  • So that the ordure goes into a bath-furnace, is converted into light, and illumines the door and wall of a bath-house.
  • بود آلایش شد آرایش کنون  ** چون برو بر خواند خورشید آن فسون 
  • (Formerly) it was a defilement, now it has become an adornment, since the sun chanted that spell (exerted that powerful influence) upon it.
  • شمس هم معده‌ی زمین را گرم کرد  ** تا زمین باقی حدثها را بخورد 
  • The sun also warms the belly of the earth, so that the earth consumes the remaining ordures.
  • جزو خاکی گشت و رست از وی نبات  ** هکذا یمحو الاله السیات 
  • They become a part of the earth, and herbage springs up from them: even so doth God wipe out evil actions.
  • با حدث که بترینست این کند  ** کش نبات و نرگس و نسرین کند 
  • To ordure, which is the worst (of things), He does this (favour), that He makes it herbage and narcissus and eglantine.
  • تا به نسرین مناسک در وفا  ** حق چه بخشد در جزا و در عطا  2700
  • (Judge, then), what God bestows in (the way of) recompense and bounty on the eglantines (good works) of devotion (performed) faithfully.
  • چون خبیثان را چنین خلعت دهد  ** طیبین را تا چه بخشد در رصد 
  • Since He confers such a robe of honour on the wicked, (consider) what He bestows on the righteous in the place where He waits (for them).
  • آن دهد حقشان که لا عین رات  ** که نگنجد در زبان و در لغت 
  • God gives them that which no eye hath beheld, that which is not comprehensible in any tongue or language.
  • ما کییم این را بیا ای یار من  ** روز من روشن کن از خلق حسن 
  • Who are we to (aspire to) this? Come, my friend, make my day bright with (thy) goodly disposition.
  • منگر اندر زشتی و مکروهیم  ** که ز پر زهری چو مار کوهیم 
  • Do not regard my ugliness and hatefulness, though I am as venomous as a mountain-snake.
  • ای که من زشت و خصالم جمله زشت  ** چون شوم گل چون مرا او خار کشت  2705
  • Oh, I am ugly and all my qualities are ugly: since He planted me as a thorn, how should I become a rose?
  • نوبهار حسن گل ده خار را  ** زینت طاووس ده این مار را 
  • Bestow on the thorn the springtide of the rose's beauty: bestow on this snake the loveliness of the peacock!
  • در کمال زشتیم من منتهی  ** لطف تو در فضل و در فن منتهی 
  • I have reached the limit in perfection of ugliness: thy grace has reached the limit in excellence and accomplishment.
  • حاجت این منتهی زان منتهی  ** تو بر آر ای حسرت سرو سهی 
  • Do thou grant the boon sought by this consummate one from that consummate one, O thou who art the envy of the tall cypress.