English    Türkçe    فارسی   

6
4070-4094

  • خفیه کردندش به حیلت‌سازیی  ** کرد آخر پیرهن غمازیی  4070
  • They put him out of sight by an artifice, (but) at last his shirt gave an information.”
  • آن دو گفتندش نصیحت در سمر  ** که مکن ز اخطار خود را بی‌خبر 
  • The two (brothers of the eldest prince) admonished him in converse, saying, “Do not ignore the dangers.
  • هین منه بر ریش‌های ما نمک  ** هین مخور این زهر بر جلدی و شک 
  • Hark, do not put salt on our wounds! Beware, do not drink this poison rashly and in doubt (of the consequences).
  • جز به تدبیر یکی شیخی خبیر  ** چون روی چون نبودت قلبی بصیر 
  • How canst thou go without being counselled by a wise Shaykh, since thou hast not a discerning heart?
  • وای آن مرغی که ناروییده پر  ** بر پرد بر اوج و افتد در خطر 
  • Woe to the unfledged bird that flies up to the zenith and falls into peril!”
  • عقل باشد مرد را بال و پری  ** چون ندارد عقل عقل رهبری  4075
  • Intelligence is wings and feathers to a man: when he lacks intelligence, (he must rely on) the intelligence of a guide.
  • یا مظفر یا مظفرجوی باش  ** یا نظرور یا نظرورجوی باش 
  • Either be victorious or in search of a victor: either have insight or be in search of one endowed with insight.
  • بی ز مفتاح خرد این قرع باب  ** از هوا باشد نه از روی صواب 
  • Without (possession of) the key, namely, intelligence, this knocking at the door is prompted by self-will, not by right motives.
  • عالمی در دام می‌بین از هوا  ** وز جراحت‌های هم‌رنگ دوا 
  • See a whole world ensnared by self-will and by wounds (harmful things) that look like remedies (beneficial things).
  • مار استادست بر سینه چو مرگ  ** در دهانش بهر صید اشگرف برگ 
  • The snake, (terrible) as death, stands (raises itself) on its breast, with a big leaf in its mouth in order to catch its prey.
  • در حشایش چون حشیشی او بپاست  ** مرغ پندارد که او شاخ گیاست  4080
  • It stands erect, like a herb, amidst the herbage, (so that) the bird thinks it is the stalk of a plant.
  • چون نشیند بهر خور بر روی برگ  ** در فتد اندر دهان مار و مرگ 
  • When it (the bird) settles on the leaf for the purpose of eating, it falls into the mouth of the snake and (into the jaws of) death.
  • کرده تمساحی دهان خویش باز  ** گرد دندانهاش کرمان دراز 
  • A crocodile opens its mouth: its teeth are surrounded by long worms.
  • از بقیه‌ی خور که در دندانش ماند  ** کرم‌ها رویید و بر دندان نشاند 
  • The worms were produced by the residue of food left in its teeth; and it gave them lodging there.
  • مرغکان بینند کرم و قوت را  ** مرج پندارند آن تابوت را 
  • The little birds see the worms and the food and imagine that coffin to be a meadow.
  • چون دهان پر شد ز مرغ او ناگهان  ** در کشدشان و فرو بندد دهان  4085
  • When its mouth is filled with birds, it suddenly swallows them and closes its mouth (again).
  • این جهان پر ز نقل و پر ز نان  ** چون دهان باز آن تمساح دان 
  • Know that this world full of dessert (viands) and bread is like the open mouth of the crocodile.
  • بهر کرم و طعمه ای روزی‌تراش  ** از فن تمساح دهر آمن مباش 
  • O thou who scrapest together the means of livelihood, (in thy desire) for worms and morsels do not feel secure from the artfulness of the crocodile, (which is) Time.
  • روبه افتد پهن اندر زیر خاک  ** بر سر خاکش حبوب مکرناک 
  • A fox falls (and lies) flat under his earth: above his earth are deceptive grains,
  • تا بیاید زاغ غافل سوی آن  ** پای او گیرد به مکر آن مکردان 
  • In order that the heedless crow may approach them and the crafty one cunningly seize her by the leg.
  • صدهزاران مکر در حیوان چو هست  ** چون بود مکر بشر کو مهترست  4090
  • Since there are a hundred thousand cunning tricks in animals, how (great) must be the cunning of Man who is superior (to all other animals)!
  • مصحفی در کف چو زین‌العابدین  ** خنجری پر قهر اندر آستین 
  • In his hand (he carries) a copy of the Holy Book as (though he were) Zaynu ’l- ‘Ábidín; (but) in his sleeve a vengeful dagger.
  • گویدت خندان کای مولای من  ** در دل او بابلی پر سحر و فن 
  • He addresses thee smilingly—“O my lord,” (while) in his heart there is a Babylon of sorcery and guileful spells.
  • زهر قاتل صورتش شهدست و شیر  ** هین مرو بی‌صحبت پیر خبیر 
  • (He is) deadly poison, (though) in appearance he is honey and milk. Beware, do not go (on thy way) save in company with a wise (spiritual) preceptor.
  • جمله لذات هوا مکرست و زرق  ** سوز و تاریکیست گرد نور برق 
  • All selfish pleasures are a deceit and fraud: round the lightning-flash is a wall of darkness.