English    Türkçe    فارسی   

3
4714-4738

  • خیره گویان خیره گریان خیره‌خند ** مرد و زن خرد و کلان حیران شدند
  • (He was) speaking crazily, weeping crazily, laughing crazily: men and women, small and great were bewildered.
  • شهر هم هم‌رنگ او شد اشک ریز ** مرد و زن درهم شده چون رستخیز 4715
  • The (whole) city, too, shed tears in conformity with him: men and women were gathered together as (at) the Resurrection.
  • آسمان می‌گفت آن دم با زمین ** گر قیامت را ندیدستی ببین
  • At that moment the heaven was saying to the earth, “If thou hast never seen the Resurrection, behold it (now)!”
  • عقل حیران که چه عشق است و چه حال ** تا فراق او عجب‌تر یا وصال
  • The intellect (was) bewildered, saying, "What is love and what is ecstasy? (I know not) whether separation from Him or union with Him is the more marvellous."
  • چرخ بر خوانده قیامت‌نامه را ** تا مجره بر دریده جامه را
  • The sky read the letter (announcement) of Resurrection (and was so distraught that) it rent its garment up to the Milky Way.
  • با دو عالم عشق را بیگانگی ** اندرو هفتاد و دو دیوانگی
  • Love bath estrangement with (is a stranger to) the two worlds: in it are two-and-seventy madnesses.
  • سخت پنهانست و پیدا حیرتش ** جان سلطانان جان در حسرتش 4720
  • It is exceedingly hidden, and (only) its bewilderment is manifest the soul of the spiritual sultans is pining for it
  • غیر هفتاد و دو ملت کیش او ** تخت شاهان تخته‌بندی پیش او
  • Its religion is other than (that of) the two-and-seventy sects: beside it the throne of Kings is (but) a splint-bandage.
  • مطرب عشق این زند وقت سماع ** بندگی بند و خداوندی صداع
  • At the time of the samá’ Love’s minstrel strikes up this (strain): “Servitude is chains and lordship headache.”
  • پس چه باشد عشق دریای عدم ** در شکسته عقل را آنجا قدم
  • Then what is Love? The Sea of Not-being: there the foot of the intellect is shattered.
  • بندگی و سلطنت معلوم شد ** زین دو پرده عاشقی مکتوم شد
  • Servitude and sovereignty are known: loverhood is concealed by these two veils.
  • کاشکی هستی زبانی داشتی ** تا ز هستان پرده‌ها برداشتی 4725
  • Would that Being had a tongue; that it might remove the veils from existent beings!
  • هر چه گویی ای دم هستی از آن ** پرده‌ی دیگر برو بستی بدان
  • O breath of (phenomenal) existence, whatsoever words thou mayest utter, know that thereby thou hast bound another veil upon it (the mystery).
  • آفت ادراک آن قالست و حال ** خون بخون شستن محالست و محال
  • That utterance and (that) state (of existence) are the bane of (spiritual) perception: to wash away blood with blood is absurd, absurd.
  • من چو با سوداییانش محرمم ** روز و شب اندر قفص در می‌دمم
  • Since I am familiar with His frenzied ones, day and night I am breathing forth (the secrets of Love) in the cage (of phenomenal existence).
  • سخت مست و بی‌خود و آشفته‌ای ** دوش ای جان بر چه پهلو خفته‌ای
  • Thou art mightily drunken and senseless and distraught: yesternight on which side hast thou slept, O (my) soul?
  • هان و هان هش دار بر ناری دمی ** اولا بر جه طلب کن محرمی 4730
  • Beware, beware! Take heed lest thou utter a breath! First spring up and seek a trusted friend.
  • عاشق و مستی و بگشاده زبان ** الله الله اشتری بر ناودان
  • Thou art a lover and intoxicated, and thy tongue (is) loosed! —God! God! thou art (like) the camel on the water-spout!
  • چون ز راز و ناز او گوید زبان ** یا جمیل الستر خواند آسمان
  • When the tongue tells of His mystery and coquetry, Heaven chants (the prayer), “O Thou that art goodly in covering!”
  • ستر چه در پشم و پنبه آذرست ** تا همی‌پوشیش او پیداترست
  • What covering (can there be)? The fire is in the wool cotton whilst thou art covering it up, it is (all the) more manifest.
  • چون بکوشم تا سرش پنهان کنم ** سر بر آرد چون علم کاینک منم
  • When I endeavour to hide His (Love’s) secret, He lifts up His head, like a banner, saying, “Look, here am I!”
  • رغم انفم گیردم او هر دو گوش ** کای مدمغ چونش می‌پوشی بپوش 4735
  • In despite of me He seizes both my ears, saying, “O scatter-brain, how wilt thou cover it Cover it (if thou canst)!”
  • گویمش رو گرچه بر جوشیده‌ای ** همچو جان پیدایی و پوشیده‌ای
  • I say to Him, “Begone! Though thou hast bubbled up (hast become fervid), (yet) thou art (both) manifest and concealed, like the soul.”
  • گوید او محبوس خنبست این تنم ** چون می اندر بزم خنبک می‌زنم
  • He says, “This body of mine is imprisoned in the jar, (but) like wine I am clapping hands (making a merry noise) at the banquet.”
  • گویمش زان پیش که گردی گرو ** تا نیاید آفت مستی برو
  • I say to Him, “Go ere thou art put in pawn (confinement) lest the bane of intoxication befall (thee).”