English    Türkçe    فارسی   

1
1136-1160

  • Know that form springs from spirit (reality) as the lion from the jungle, or as voice and speech from thought.
  • صورت از معنی چو شیر از بیشه دان ** یا چو آواز و سخن ز اندیشه دان‌‌
  • This speech and voice arose from thought; thou knowest not where is the sea of thought,
  • این سخن و آواز از اندیشه خاست ** تو ندانی بحر اندیشه کجاست‌‌
  • But since thou hast seen that the waves of speech are fair, thou knowest that their sea also is noble.
  • لیک چون موج سخن دیدی لطیف ** بحر آن دانی که باشد هم شریف‌‌
  • When the waves of thought sped on from (the sea of) Wisdom, it (Wisdom) made (for them) the form of speech and voice.
  • چون ز دانش موج اندیشه بتاخت ** از سخن و آواز او صورت بساخت‌‌
  • The form was born of the Word and died again, the wave drew itself back into the sea. 1140
  • از سخن صورت بزاد و باز مرد ** موج خود را باز اندر بحر برد
  • The form came forth from Formlessness and went back (thither), for Verily unto Him are we returning.
  • صورت از بی‌‌صورتی آمد برون ** باز شد که إنا إليه راجعون‌‌
  • Every instant, then, thou art dying and returning: Mustafá declared that this world is (but) a moment.
  • پس ترا هر لحظه مرگ و رجعتی است ** مصطفی فرمود دنیا ساعتی است‌‌
  • Our thought is an arrow (shot) from Him (Hú) into the air (hawá): how should it stay in the air? It comes (back) to God.
  • فکر ما تیری است از هو در هوا ** در هوا کی پاید آید تا خدا
  • Every moment the world is renewed, and we are unaware of its being renewed whilst it remains (the same in appearance).
  • هر نفس نو می‌‌شود دنیا و ما ** بی‌‌خبر از نو شدن اندر بقا
  • Life is ever arriving anew, like the stream, though in the body it has the semblance of continuity. 1145
  • عمر همچون جوی نو نو می‌‌رسد ** مستمری می‌‌نماید در جسد
  • From its swiftness it appears continuous, like the spark which thou whirlest rapidly with thy hand.
  • آن ز تیری مستمر شکل آمده ست ** چون شرر کش تیز جنبانی به دست‌‌
  • If thou whirl a firebrand with dexterity, it appears to the sight as a very long (line of) fire.
  • شاخ آتش را بجنبانی به ساز ** در نظر آتش نماید بس دراز
  • The swift motion produced by the action of God presents this length of duration (Time) as (a phenomenon arising) from the rapidity of Divine action.
  • این درازی مدت از تیزی صنع ** می‌‌نماید سرعت انگیزی صنع‌‌
  • Even if the seeker of this mystery is an exceedingly learned man, (say to him), “Lo, Husámu’ddín, who is a sublime book (where you will find the mystery revealed).”
  • طالب این سر اگر علامه‌‌ای است ** نک حسام الدین که سامی نامه‌‌ای است‌‌
  • The hare's coming to the lion and the lion's anger with him.
  • رسیدن خرگوش به شیر و خشم شیر بر وی‌‌
  • The lion, incensed and wrathful and frantic, saw the hare coming from afar, 1150
  • شیر اندر آتش و در خشم و شور ** دید کان خرگوش می‌‌آید ز دور
  • Running undismayed and confidently, looking angry and fierce and fell and sour,
  • می‌‌دود بی‌‌دهشت و گستاخ او ** خشمگین و تند و تیز و ترش رو
  • For by coming humbly (he thought) suspicion would be (excited), while by boldness every cause of doubt would be removed.
  • کز شکسته آمدن تهمت بود ** وز دلیری دفع هر ریبت بود
  • When he came further on, near to the “shoe-row,” the lion shouted—“Ha, villain!
  • چون رسید او پیشتر نزدیک صف ** بانگ بر زد شیرهای ای ناخلف‌‌
  • I who have torn elephants limb from limb, I who have rubbed the ear of (chastised and vanquished) the ferocious lion—
  • من که گاوان را ز هم بدریده‌‌ام ** من که گوش پیل نر مالیده‌‌ام‌‌
  • Who (what) is a half-witted (feeble) hare, that he should thus throw on the ground (disregard) my behest?” 1155
  • نیم خرگوشی که باشد که چنین ** امر ما را افکند او بر زمین‌‌
  • Abandon the hare's sleep of heedlessness! Give ear, O donkey, to the roaring of this lion!
  • ترک خواب غفلت خرگوش کن ** غره‌‌ی این شیر ای خر گوش کن‌‌
  • The hare's apology.
  • عذر گفتن خرگوش‌‌
  • “Mercy!” cried the hare, “I have an excuse, if thy Lordship's pardon come to my aid.”
  • گفت خرگوش الامان عذریم هست ** گر دهد عفو خداوندیت دست‌‌
  • “What excuse?” said he. “Oh, the shortsightedness of fools! Is this the time for them to come into the presence of kings?
  • گفت چه عذر ای قصور ابلهان ** این زمان آیند در پیش شهان‌‌
  • Thou art an untimely bird: thy head must be cut off. One ought not to hear the excuse of a fool.
  • مرغ بی‌‌وقتی سرت باید برید ** عذر احمق را نمی شاید شنید
  • The fool's excuse is worse than his crime; the excuse of the ignorant is the poison of every knowledge. 1160
  • عذر احمق بدتر از جرمش بود ** عذر نادان زهر هر دانش بود