چون نظر در قرص داری خود یکی است ** و آن که شد محجوب ابدان در شکی است‏

Fakat güneşin kursuna bakarsan birdir. Bedenlerle mahcup olan kişi şüphededir.

تفرقه در روح حیوانی بود ** نفس واحد روح انسانی بود

Çokluk, ruhu Hayvanidedir, Ruhu insani ise birdir.

چون که حق رش علیهم نوره ** مفترق هرگز نگردد نور او

Hak, onlara mademki nurundan saçtı, Hakk’ın nuru, artık ayrılmaz.

یک زمان بگذار ای همره ملال ** تا بگویم وصف خالی ز آن جمال‏ 190

Yoldaş, bir müddet usanmayı bırak da o güzelin tek benini sana anlatayım.

در بیان ناید جمال حال او ** هر دو عالم چیست عکس خال او

Onun güzelliği anlatılmaz, iki âlem de nedir? Onun yüzündeki benim aksi!

چون که من از خال خوبش دم زنم ** نطق می‏خواهد که بشکافد تنم‏

Onun güzel benini anlatmaya başladım mı söz, tenimi yarmak, parçalamak istiyor.

همچو موری اندر این خرمن خوشم ** تا فزون از خویش باری می‏کشم‏

Ben bu harmanda bir karınca gibi memnun geçinip gidiyorum, hatta kendi cirmimden, kendi haddimden fazla yük çekmekteyim.

بسته شدن تقریر معنی حکایت به سبب میل مستمع به استماع ظاهر صورت حکایت‏

Dinleyen, hikâyenin zahirini istediğinden içyüzünün söylenmemesi, kapalı kalması

کی گذارد آن که رشک روشنی است ** تا بگویم آن چه فرض و گفتنی است‏

O aydınlığın bile haset ettiği güzel, beni bırakır mı ki söylenmesi lâzım ve farz olan sırları söyleyeyim.

بحر کف پیش آرد و سدی کند ** جر کند و ز بعد جر مدی کند 195

Deniz köpüklenir, köpükle örtülür, köpüğü ileri sürer. Sonra da köpüğünü çeker, açılır, kendisini gösterir.

این زمان بشنو چه مانع شد مگر ** مستمع را رفت دل جای دگر

Şimdi dinle, hikâyenin içyüzünü anlatmama ne mani oldu? Dinleyenin gönlü başka bir yere gitti.