پس حقیقت روز سر اولیاست ** روز پیش ماهشان چون سایه‏هاست‏

Hakikatte gündüz, velilerin sırrıdır. Gündüz, onların aylarına nispetle gölgelere benzer.

عکس راز مرد حق دانید روز ** عکس ستاریش شام چشم دوز

Gündüzü, Allah erinin sırrının aksi bilin; gözü örten akşamı da onun ayıp örtücülüğünün aksi.

ز آن سبب فرمود یزدان و الضحی ** و الضحی‏ نور ضمیر مصطفی‏ 295

Allah onun için “Vedduha” buyurdu. “Vedduha”, Mustafa’nın gönlünün nurudur.

قول دیگر کاین ضحی را خواست دوست ** هم بر ای آن که این هم عکس اوست‏

Allah, kuşluk zamanını sevdi derler ya. Bu söz de, kuşluk çağı, onun aksi olduğundandır.

ور نه بر فانی قسم گفتن خطاست ** خود فنا چه لایق گفت خداست‏

Yoksa fâni olan şeye yemin etmek hatadır. Böyle olduğu halde fâni şeyin Allah’ın sözüne girmesi lâyık olur mu?

لا أحب الآفلین گفت آن خلیل ** کی فنا خواهد از این رب جلیل‏

Halil “ Ben fâni olanları sevmem” dedi Halil böyle derse Ulu Allah nasıl olur da fâni şeyi diler, sever?

باز و اللیل است ستاری او ** و آن تن خاکی زنگاری او

“Velleyl” den maksat yine Mustafa’nın ayıp örtücülüğü, toprağa mensup olan cismidir.

آفتابش چون بر آمد ز آن فلک ** با شب تن گفت هین ما ودعک‏ 300

Bu kuşluk çağının güneşi o, gökten doğdu da gece gibi olan tene “Seni Rabb’in terk etmedi” dedi.

وصل پیدا گشت از عین بلا ** ز آن حلاوت شد عبارت ما قلی‏

Belanın ta kendisinden vuslat meydana geldi; “ Sana darılmadı da” sözü de o tatlılıktan zuhur etti.

هر عبارت خود نشان حالتی است ** حال چون دست و عبارت آلتی است‏

Esasen her söz bir halete alâmettir. Hâl ele benzer, söz de alete.