آن ادب کردن بود یعنی مکن ** هیچ تحویلی از آن عهد کهن

آن ادب کردن بود یعنی مکن ** هیچ تحویلی از آن عهد کهن 350

İşte o tediptir. Yapma, o eski ahdi hiç değiştirme demektir.

پیش از آن کین قبض زنجیری شود ** این که دلگیریست پاگیری شود

Bu iç sıkıntısı bir zincir şeklini almadan, bu gönlünü sıkan şey, ayağını bağlamadan önce.

رنج معقولت شود محسوس و فاش ** تا نگیری این اشارت را بلاش

Bu işareti, beyhude zan etmemen için uğradığın o makul zahmet, duyguna hitap eder bir hâle gelir ve meydana çıkar.

در معاصی قبضها دلگیر شد ** قبضها بعد از اجل زنجیر شد

Suç işlediğin zaman iç sıkıntıları gönlünü kaplar, bu sıkıntılar, ecelden sonra ist zincir şekline bürünür.

نعط من اعرض هنا عن ذکرنا ** عیشة ضنک و نجزی بالعمی

Burada bizi anmaktan çekinen kişiye dar bir yaşayış verilir ve körlükle cezalanır.

دزد چون مال کسان را می‌برد ** قبض و دلتنگی دلش را می‌خلد 355

Hırsız, insanların mallarını çaldı mı bir iç sıkıntısı, bir darlık gönlünü tırmalamaya başlar.

او همی‌گوید عجب این قبض چیست ** قبض آن مظلوم کز شرت گریست

O, bu sıkıntı, bu darlık nedir ki, der. Şerrinden ağlayan mazlum yok mu? İşte onun sıkıntısı, onun darlığı.

چون بدین قبض التفاتی کم کند ** باد اصرار آتشش را دم کند

Bu darlığa, bu sıkıntıya pek aldırış etmezse bu inadının rüzgârı ateşini üfler.

قبض دل قبض عوان شد لاجرم ** گشت محسوس آن معانی زد علم

Hulâsa gönül sıkıntısı, memurların sıkıştırması hâline gelir, o manalar, duyulur, görülür bir hâle gelip meydana çıkar.

غصه‌ها زندان شدست و چارمیخ ** غصه بیخست و بروید شاخ بیخ

Dertler, zindan ve çarmıh olur. Dert; köktür, kök; dal budak verir.