-
تلخ از شیرین‌لبان خوش می‌شود ** خار از گلزار دلکش می‌شود
- Acı, tatlı dudakların tesiriyle tatlılaşır, diken, gül bahçesi dolayısıyla gönül çeker bir hâle gelir.
-
حنظل از معشوق خرما می‌شود ** خانه از همخانه صحرا می‌شود
- Ebu Cehil karpuzu, sevgili yüzünden hurma kesilir, ev, evdeki dost yüzünden ova olur.
-
ای بسا از نازنینان خارکش ** بر امید گل‌عذار ماه‌وش 540
- Gül yanaklı, ay yüzlü bir dilberin vuslatı ümidiyle nice nazeninler diken zahmetini çekerler.
-
ای بسا حمال گشته پشت‌ریش ** از برای دلبر مه‌روی خویش
- Ay yüzlü sevgilisi yüzünden niceler sırtı yaralı hamal olmuştur.
-
کرده آهنگر جمال خود سیاه ** تا که شب آید ببوسد روی ماه
- Gece gelsin de ay ( yüzlü sevgilinin) yüzünü öpsün diye demirci, yüzünü simsiyah etmiştir.
-
خواجه تا شب بر دکانی چار میخ ** زانک سروی در دلش کردست بیخ
- Esnaf, gönlüne bir serviyi diktiğinden akşama kadar dükkânda çarmıha çakılmış gibi bekler durur.
-
تاجری دریا و خشکی می‌رود ** آن بمهر خانه‌شینی می‌دود
- Tacir, deniz demez, kara demez yürür durur ama evinde oturan bir sevgilinin aşkıyla koşup yeler.
-
هر که را با مرده سودایی بود ** بر امید زنده‌سیمایی بود 545
- Kimin bir ölüye, bir taşa, toprağa sevdası varsa bir diri yüzlünün sevdasıyla sevdalanmıştır.
-
آن دروگر روی آورده به چوب ** بر امید خدمت مه‌روی خوب
- Dülger, tahtaya yüz tutmuştur ama ay yüzlü güzeline hizmet etmek ümidiyle.
-
بر امید زنده‌ای کن اجتهاد ** کو نگردد بعد روزی دو جماد
- Sen de bir dirinin ümidiyle çalış, çabala ki o, bir gün sonra cansız bir hale geliversin.