این گریزد از دلیل و از حجاب ** از پی مدلول سر برده به جیب

این گریزد از دلیل و از حجاب ** از پی مدلول سر برده به جیب 570

Delil ve hicaptan kaçar, delalet edilenin peşine düşer, başını yakasının içine çeker.

گر دخان او را دلیل آتشست ** بی‌دخان ما را در آن آتش خوشست

Filozofa göre duman, ateşe delildir ama bizce dumansız olarak o ateşe atılmak daha hoştur.

خاصه این آتش که از قرب ولا ** از دخان نزدیک‌تر آمد به ما

Hele yakılıktan, sevgiden meydana gelen şu ateş yok mu? O, bize dumandan daha yakındır.

پس سیه‌کاری بود رفتن ز جان ** بهر تخییلات جان سوی دخان

Hasılı cana ariz olan hayallere kapılıp dumana koşmak ve bu yüzden candan olmak, pek kötü bir iştir, pek bahtsızlıktır.

در بیان قول رسول علیه‌السلام لا رهبانیة فی‌الاسلام

Peygamber Aleyhisselam’ın “Müslümanlıkta papazlık yoktur” hadisi

بر مکن پر را و دل بر کن ازو ** زانک شرط این جهاد آمد عدو

Kanadını yolma, onun sevgisini gönlünden sök, çıkar. Çünkü, savaşmak için düşmanın bulunması şarttır.

چون عدو نبود جهاد آمد محال ** شهوتت نبود نباشد امتثال 575

Düşman olamadıkça savaş imkanı yoktur. Şehvetin olmazsa ondan kaçınma emrine uyman mümkün değildir.

صبر نبود چون نباشد میل تو ** خصم چون نبود چه حاجت حیل تو

Meylin olmazsa sabrın manası yok. Düşman yoksa ordu sahibi olmana ne hacet?

هین مکن خود را خصی رهبان مشو ** زانک عفت هست شهوت را گرو

Kendine gel de kendini hadım etme, papaz olma. Çünkü, çekinmek ve temiz durmak, şehvetin zıddıdır.

بی‌هوا نهی از هوا ممکن نبود ** غازیی بر مردگان نتوان نمود

Hava ve heves olmadıkça hava ve hevesten çekinin denmesi mümkün değildir. Ölülere gazilik taslanmaz ya!

انفقوا گفتست پس کسپی بکن ** زانک نبود خرج بی‌دخل کهن

“Yoksullara verin onları doyurun “ denmiştir, şu halde kazan. Çünkü elinde eskiden kazandığın bir şey olmadıkça harcayamazsın ki.