English    Türkçe    فارسی   

1
3094-3118

  • عرصه‌‌ای بس با گشاد و با فضا ** وین خیال و هست یابد زو نوا
  • An expanse very ample and spacious; and from it this phantasy and being (of ours) is fed.
  • تنگتر آمد خیالات از عدم ** ز آن سبب باشد خیال اسباب غم‌‌ 3095
  • (The realm of) phantasies is narrower than non-existence (potential existence): on that account phantasy is the cause of pain.
  • باز هستی تنگتر بود از خیال ** ز آن شود در وی قمر همچون هلال‌‌
  • (The realm of actual) existence, again, was (ever) narrower than (the realm of) phantasy: hence in it the moon becomes like the moon that has waned
  • باز هستی جهان حس و رنگ ** تنگتر آمد که زندانی است تنگ‌‌
  • Again, the existence of the world of sense and colour is narrower (than this), for ’tis a narrow prison.
  • علت تنگی است ترکیب و عدد ** جانب ترکیب حسها می‌‌کشد
  • The cause of narrowness is composition (compoundness) and number (plurality): the senses are moving towards composition.
  • ز آن سوی حس عالم توحید دان ** گر یکی خواهی بدان جانب بران‌‌
  • Know that the world of Unification lies beyond sense: if you want Unity, march in that direction.
  • امر کن یک فعل بود و نون و کاف ** در سخن افتاد و معنی بود صاف‌‌ 3100
  • The (Divine) Command KuN (Be) was a single act, and the (two letters) N and K occurred (only) in speech, while the (inward) meaning was pure (uncompounded).
  • این سخن پایان ندارد باز گرد ** تا چه شد احوال گرگ اندر نبرد
  • This discourse hath no end. Return, that (we may see) what happened to the wolf in combat (with the lion).
  • ادب کردن شیر گرگ را که در قسمت بی‌‌ادبی کرده بود
  • How the lion punished the wolf who had shown disrespect in dividing (the prey).
  • گرگ را بر کند سر آن سر فراز ** تا نماند دو سری‌‌و امتیاز
  • That haughty one tore off the head of the wolf, in order that two-headedness (dualism) and distinction might not remain (in being).
  • فانتقمنا منهم است ای گرگ پیر ** چون نبودی مرده در پیش امیر
  • ’Tis (the meaning of) So we took vengeance on them, O old wolf, inasmuch as thou wert not dead in the presence of the Amír.
  • بعد از آن رو شیر با روباه کرد ** گفت این را بخش کن از بهر خورد
  • After that, the lion turned to the fox and said, “Divide this for eating.”
  • سجده کرد و گفت کاین گاو سمین ** چاشت خوردت باشد ای شاه گزین‌‌ 3105
  • He bowed low and said, “This fat ox will be thy food at breakfast, O excellent King,
  • و آن بز از بهر میان روز را ** یخنیی باشد شه پیروز را
  • And that goat will be a portion reserved for the victorious King at midday,
  • و آن دگر خرگوش بهر شام هم ** شب چره‌‌ی این شاه با لطف و کرم‌‌
  • And the hare too for supper—(to be) the repast at nightfall of the gracious and bountiful King.”
  • گفت ای روبه تو عدل افروختی ** این چنین قسمت ز کی آموختی‌‌
  • Said the lion, “O fox, thou hast made justice shine forth: from whom didst thou learn to divide in such a manner?
  • از کجا آموختی این ای بزرگ ** گفت ای شاه جهان از حال گرگ‌‌
  • Whence didst thou learn this, O eminent one?” “O King of the world,” he replied, “(I learned it) from the fate of the wolf.”
  • گفت چون در عشق ما گشتی گرو ** هر سه را برگیر و بستان و برو 3110
  • The lion said, “Inasmuch as thou hast become pledged to love of me, pick up all the three (animals), and take (them) and depart.
  • روبها چون جملگی ما را شدی ** چونت آزاریم چون تو ما شدی‌‌
  • O fox, since thou hast become entirely mine, how should I hurt thee when thou hast become myself?
  • ما ترا و جمله اشکاران ترا ** پای بر گردون هفتم نه بر آ
  • I am thine, and all the beasts of chase are thine: set thy foot on the Seventh Heaven and mount (beyond)!
  • چون گرفتی عبرت از گرگ دنی ** پس تو روبه نیستی شیر منی‌‌
  • Since thou hast taken warning from (the fate of) the vile wolf, thou art not a fox: thou art my own lion.
  • عاقل آن باشد که عبرت گیرد از ** مرگ یاران در بلای محترز
  • The wise man is he that in (the hour of) the shunned tribulation takes warning from the death of his friends.”
  • روبه آن دم بر زبان صد شکر راند ** که مرا شیر از پی آن گرگ خواند 3115
  • At that moment the fox uttered a hundred thanksgivings, saying, "(How lucky) that the lion called me up after the wolf.
  • گر مرا اول بفرمودی که تو ** بخش کن این را که بردی جان از او
  • If he had bidden me first, saying, ‘Do thou divide this,’ who would have escaped from him with his life?”
  • پس سپاس او را که ما را در جهان ** کرد پیدا از پس پیشینیان‌‌
  • Thanks be to Him (God), then, that He caused us to appear (be born) in the world after those of old,
  • تا شنیدیم آن سیاستهای حق ** بر قرون ماضیه اندر سبق‌‌
  • So that we heard of the chastisements which God inflicted upon the past generations in the preceding time,