English    Türkçe    فارسی   

4
463-487

  • Tükürüğü ile nura perde gerer; fakat kendi anlayış gözünü kör eder.
  • از لعاب خویش پرده‌ی نور کرد ** دیده‌ی ادراک خود را کور کرد
  • Atın boynunu tutarsa murat alır, maksadına erişir... Fakat ayağını yakalarsa tekmeyi yer!
  • گردن اسپ ار بگیرد بر خورد ** ور بگیرد پاش بستاند لگد
  • Gemsiz ve serkeş ata pek yaklaşma... Kendine aklı ve dini kılavuz et, onlara uy vesselâm! 465
  • کم نشین بر اسپ توسن بی‌لگام ** عقل و دین را پیشوا کن والسلام
  • Bu azmini sakın hor görme, ehemmiyetsiz sanma... bu yolda sabır lazım, çekilecek mihnetlere tahammül gerek!
  • اندرین آهنگ منگر سست و پست ** کاندرین ره صبر و شق انفسست
  • Mescid-i Aksâ’nın binası
  • بقیه‌ی قصه‌ی بنای مسجد اقصی
  • Süleyman, Kâbe gibi temiz, Mina gibi yüce olan o yapıya başladı.
  • چون سلیمان کرد آغاز بنا ** پاک چون کعبه همایون چون منی
  • Yapısında tekellüflerde bulundu... Öbür yapılar gibi rasgele ve değersiz bir yapı değildi o!
  • در بنااش دیده می‌شد کر و فر ** نی فسرده چون بناهای دگر
  • Yapı için dağdan kesilen her taş, apaçık “Önce beni götürün” derdi.
  • در بنا هر سنگ کز که می‌سکست ** فاش سیروا بی‌همی گفت از نخست
  • 470.Âdem’in yoğrulduğu su ve toprak gibi o yapının her kerpicinden nur parladı. 470
  • هم‌چو از آب و گل آدم‌کده ** نور ز آهک پاره‌ها تابان شده
  • Taş, hammalsız geliyordu... o kapı, o duvarlar, âdeta canlıydı.
  • سنگ بی‌حمال آینده شده ** وان در و دیوارها زنده شده
  • Allah daima der ki: Cennetin duvarları, bu duvarlar gibi cansız ve çirkin değildir.
  • حق همی‌گوید که دیوار بهشت ** نیست چون دیوارها بی‌جان و زشت
  • Ten kapısı, ten duvarı gibi uyanıktır... Cennet evi de diridir; çünkü padişahlar padişahına mensuptur orası!
  • چون در و دیوار تن با آگهیست ** زنده باشد خانه چون شاهنشهیست
  • Ağaç da cennet ehliyle konuşur, söz söyler, meyve de, akan duru sular da!
  • هم درخت و میوه هم آب زلال ** با بهشتی در حدیث و در مقال
  • Çünkü cenneti aletle yapmamışlardır ki... Orası amellerden, niyetlerden yapılmadır. 475
  • زانک جنت را نه ز آلت بسته‌اند ** بلک از اعمال و نیت بسته‌اند
  • Bu yapı ölü sudan, ölü topraktan yapılmıştır; o yapı diri ibadetlerle kurulmuştur.
  • این بنا ز آب و گل مرده بدست ** وان بنا از طاعت زنده شدست
  • Bu aslına benzer, dağınıklıklarla doludur... O da aslı olan ilme, amele benzer!
  • این به اصل خویش ماند پرخلل ** وان به اصل خود که علمست و عمل
  • Oradaki taht da, köşk de, taç da, elbise de cennet ehline sorular sorar, cevaplar verir!
  • هم سریر و قصر و هم تاج و ثیاب ** با بهشتی در سال و در جواب
  • Döşemesi, döşeyen olmaksızın döşenmiştir... O ev, süpürgesiz süpürülmüş, temizlenmiştir!
  • فرش بی‌فراش پیچیده شود ** خانه بی‌مکناس روبیده شود
  • Gönül evine bak! Gamla tozlandı mı süpürgeci olmaksızın tövbeyle süpürülür, arınır. 480
  • خانه‌ی دل بین ز غم ژولیده شد ** بی‌کناس از توبه‌ای روبیده شد
  • O yurdun tahtı, kimse taşıyıp götürmeksizin gider yürür... Kapı halkası da güzel seslerle şarkılar söyler, çalgılar çalar, kapı da!
  • تخت او سیار بی‌حمال شد ** حلقه و در مطرب و قوال شد
  • Gönülde de o ebediyet yurdu olan cennetin diriliği var... Fakat ne fayda, dilime gelmiyor ki, söyleyemiyorum ki!
  • هست در دل زندگی دارالخلود ** در زبانم چون نمی‌آید چه سود
  • Süleyman her sabah çağı halkı irşad için mescide girdi mi,
  • چون سلیمان در شدی هر بامداد ** مسجد اندر بهر ارشاد عباد
  • Gâh sözle, gâh nameyle, sazla gâh işle, yani rükû ederek yahut namaz kılarak halka öğüt verirdi.
  • پند دادی گه بگفت و لحن و ساز ** گه به فعل اعنی رکوعی یا نماز
  • İşle olan öğüt, halkı daha ziyade çeker... Çünkü bu öğüdü sağırların bile can kulakları duyar! 485
  • پند فعلی خلق را جذاب‌تر ** که رسد در جان هر باگوش و کر
  • Sonra bu öğüt de emirlik vehmi de az olur... Bu yüzden halka adamakıllı tesir eder!
  • اندر آن وهم امیری کم بود ** در حشم تاثیر آن محکم بود
  • Allah razı olsun, Osman’ın ilk halifeliğindeki hutbesi, işe öğüt veren, sözle öğüt verenden yeğdir.
  • قصه‌ی آغاز خلافت عثمان رضی الله عنه و خطبه‌ی وی در بیان آنک ناصح فعال به فعل به از ناصح قوال به قول
  • Osman, halife olur olmaz hemen koşup minbere çıktı.
  • قصه‌ی عثمان که بر منبر برفت ** چون خلافت یافت بشتابید تفت